Ένα μοιραίο φορτηγό, μια πολύκροτη δίκη και οι συγκλονιστικές μαρτυρίες από τον «Τιτανικό της Ελλάδας»
Παρασκευή 9 Δεκεμβρίου 1966: Η εφημερίδα Ελευθερία του Πάνου Κόκκα κυκλοφορεί με τίτλο «Θαλάσσια τραγωδία οκταλέπτου διάρκειας: Υπερδιακόσιαι ανθρώπιναι ψυχαί στον βυθό».
Το προηγούμενο ξημέρωμα είχε συντελεστεί μία από τις μεγαλύτερες τραγωδίες στη θαλάσσια ιστορία της ώρας. Το πλοίο Ηράκλειον έκανε το δρομολόγιο Χανιά – Πειραιάς και βυθίστηκε κοντά στη Φαλκονέρα, νησίδα δίπλα στην Αντίμηλο.
Σήμερα, Το Ναυάγιο είναι μία από τις ακριβότερες παραγωγές της ελληνικής τηλεόρασης και η τραγική ιστορία του επιβατηγού – οχηματαγωγού πλοίου Ηράκλειον έγινε τηλεοπτική σειρά στο MEGA. Παράλληλα, θυμίζουμε τις νέες εξελίξεις στο σίριαλ του Μεγάλου Καναλιού!
Η ιστορία του πλοίου Ηράκλειον
Το πλοίο είχε ναυπηγηθεί στη Γλασκόβη το 1949 ως δεξαμενόπλοιο με το όνομα Leicestershire, για λογαριασμό αγγλικής εταιρείας. Είχε χωρητικότητα 8.922 κόρων (ένας κόρος αντιστοιχεί σε 100 κυβικά πόδια), μήκος 498 πόδια, πλάτος 60 πόδια, βύθισμα 36 πόδια και ανέπτυσσε ταχύτητα 17 κόμβων. Το 1964, μετά τη μετασκευή του σε οχηματαγωγό, περιήλθε στην εταιρεία Typaldos Lines και από το 1965 δρομολογήθηκε στις ακτοπλοϊκές γραμμές της Κρήτης, με δυνατότητα μεταφοράς 1.000 επιβατών και 300 αυτοκινήτων.
Κατά τη μετασκευή του αφαιρέθηκαν τα υποκαταστρώματα και το έρμα βάρους (το βάρος που προστίθεται στο κύτος ενός πλοίου ή σκάφους για να αυξάνεται η ευστάθεια και η ισορροπία) 200 τόνων για να γίνει το γκαράζ, με αποτέλεσμα την ανύψωση του μεσοκεντρικού βάρους και τη μείωση της ευστάθειάς του. Παρ’ όλα αυτά, είχε λάβει άδεια πλοϊμότητας από το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας της κυβέρνησης αποστατών.
Η νύχτα της καταστροφής
Το Ηράκλειον επρόκειτο να αποπλεύσει στις 19.00 το απόγευμα της 7ης Δεκεμβρίου 1966 από το λιμάνι της Σούδας, στα Χανιά με προορισμό τον Πειραιά. Το δρομολόγιο καθυστέρησε περίπου 20 λεπτά, εξαιτίας της καθυστερημένης άφιξης στο λιμάνι ενός φορτηγού ψυγείου, βάρους 25 τόνων, το οποίο μετέφερε πορτοκάλια για τη Βιέννη.
Το λανθασμένο δέσιμο του συγκεκριμένου φορτηγού ήταν η βασικότερη από τις αιτίες της καταστροφής. Ο οδηγός του φορτηγού Μιχάλης Καστρίτσης, σε συνέντευξη του στη Μηχανή του Χρόνου είχε δηλώσει ότι το όχημα ήταν στερεωμένο μόνο με 2 τάκους ενώ η δεξιά μπουκαπόρτα του πλοίου ήταν ασφαλισμένη με ένα συρματόσχοινο.
Ο λιμενάρχης Χανίων εξέφρασε επιφυλάξεις για την είσοδο του φορτηγού στο πλοίο, λόγω του βάρους του. Ακολούθησαν διαβουλεύσεις και οι αντιρρήσεις του κάμφθηκαν. Εκείνο το βράδυ στην περιοχή των Χανίων, επικρατούσε κακοκαιρία, με βροχές και ανέμους 5-6 μποφόρ.
Το Λιμεναρχείο, είχε επίσης απαγορεύσει στα μικρά πλεούμενα τον απόπλου, ωστόσο το 40.000 τόνων Ηράκλειον, φάνταζε άτρωτο. Το πλοίο αναχώρησε για τον προορισμό του στις 19:20 το βράδυ, με καπετάνιο των Εμμανουήλ Βερνίκο. Μετέφερε 206 ταξιδιώτες και 65 μέλη του πληρώματος.
Το πλοίο κάτω από δύσκολες συνθήκες, συνέχισε το ταξίδι του προς τον Πειραιά, μέχρι τις 2 το πρωί της 8ης Δεκεμβρίου. Εκείνη την ώρα, το πλοίο βρισκόταν κοντά στη βραχονησίδα Φαλκονέρα, στο Μυρτώο Πέλαγος. Η Φαλκονέρα βρίσκεται κοντά στην Αντίμηλο και απέχει 25 ναυτικά μίλια από τη Μήλο.
Έχει ιδιαίτερη σημασία λόγω της θέσης της, για τη ναυσιπλοΐα αλλά είναι πολύ επικίνδυνη για τα καράβια που πλέουν κοντά της. Στις 2:03 ο καπετάνιος έστειλε το πρώτο S.O.S. και μέσα στα επόμενα 8 λεπτά ακολούθησε η απόλυτη καταστροφή. Το πλοίο άρχισε να κλυδωνίζεται έντονα, αλλά αυτό δεν ήταν τίποτα μπροστά σε ό,τι ακολούθησε.
Το φορτηγό – ψυγείο, λύθηκε και συγκρούστηκε με μια από τις μπουκαπόρτες του πλοίου την οποία και διέλυσε, δημιουργώντας ρήγμα 17 τετραγωνικών μέτρων. Τα νερά τότε εισέβαλαν και μέσα σε λίγα λεπτά το πλοίο βυθίστηκε σε βάθος 600 – 800 μέτρων. Πολλοί παγιδεύονται στις καμπίνες, μερικές δεκάδες πέφτουν στη θάλασσα. Ο πλοίαρχος Εμμανουήλ Βερνίκος προσπάθησε να σωθεί, αλλά κανείς δε βρήκε ίχνη του αργότερα.
Το σήμα κινδύνου κινητοποίησε πολεμικά και εμπορικά πλοία, αλλά αυτά έφτασαν αργοπορημένα στο σημείο του ναυαγίου. Στις 10 το πρωί ο Βασιλιάς Κωνσταντίνος έφτασε ως συγκυβερνήτης πάνω από το ναυάγιο αντικρίζοντας την καταστροφή. Τα συνεργεία διάσωσης που έφτασαν στη Φαλκονέρα κατάφεραν να σώσουν 47 επιζώντες και να συλλέξουν μόλις 25 από τους νεκρούς.
Στις 12 το μεσημέρι, η Ελλάδα μαθαίνει τα πάντα για το τραγικό συμβάν και δεκάδες άνθρωποι συρρέουν στα γραφεία της εταιρείας Τυπάλδου σε Χανιά και Πειραιά για να μάθουν για την τύχη των αγαπημένων τους προσώπων. Ο τελικός απολογισμός του ναυαγίου ήταν τραγικός. Συνολικά 224 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους βυθίζοντας στο πένθος όλη τη χώρα. Η κυβέρνηση Στεφανόπουλου κηρύσσει εθνικό πένθος για μία εβδομάδα.
Η δίκη για το Ναυάγιο
Η δίκη των κατηγορουμένων άρχισε στις 19 Φεβρουαρίου 1968 στο Κακουργιοδικείο Πειραιά. Νωρίτερα δεκάδες δημοσιεύματα έκαναν σοκαριστικές αποκαλύψεις για τις βαρύτατες ευθύνες του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας στην έκδοση πλαστογραφημένων πιστοποιητικών αξιοπλοΐας του πλοίου. H απόφαση του δικαστηρίου πάρθηκε στις 21 Μαρτίου του ιδίου έτους, με τη Χούντα των Συνταγματαρχών να βρίσκεται στο τιμόνι της χώρας.
Οι ποινές φυλάκισης 5-7 ετών για τον ιδιοκτήτη του πλοίου Xαράλαμπο Τυπάλδο, τον διευθυντή της εταιρείας, Παναγιώτη Κόκκινο και δύο αξιωματικούς του Ηράκλειον, θεωρήθηκαν χάδι και οι αντιδράσεις ήταν έντονες από τις οικογένειες των θυμάτων. Στις 9 Ιανουαρίου 1969 ο δικαστικός φάκελος της υπόθεσης έκλεισε οριστικά, με τον Άρειο Πάγο να απορρίπτει την αίτηση αναίρεσης των τεσσάρων, οι οποίοι είχαν καταδικασθεί και σε δεύτερο βαθμό για το δυστύχημα.
Το ναυάγιο προκάλεσε φυσικά την κατάρρευση της Typaldos Lines, που κυριαρχούσε τότε στην εγχώρια ακτοπλοΐα. Η 8η Δεκεμβρίου είναι ημέρα διπλού πένθους για τα Χανιά. Τρία χρόνια αργότερα, στις 8 Δεκεμβρίου 1969, ένα αεροπλάνο της Ολυμπιακής, προερχόμενο από τα Χανιά, κατέπεσε στην Κερατέα, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν και οι 90 επιβαίνοντες.
Η οικογένεια Τυπάλδου συνέδεσε το όνομά της με την ανάπτυξη της ελληνικής ακτοπλοίας των νησιών του Αιγαίου και της Κρήτης, αλλά και με την δολοφονία του εφοπλιστή Λεόντιου Τεργιάζου και με το πολύνεκρο ναυάγιο του “Ηρακλείου”.
Ωστόσο, το τέλος για τον Χαράλαμπο Τυπάλδο ήταν τραγικό, αφού βρήκε φρικτό θάνατο από την “Εταιρεία Δολοφόνων” για να κληρονομήσουν την περιουσία του.
Στο βιβλίο του Ρεγκαβέ, Livre dor dea Noblesse Jounier, η καταγωγή της οικογένειας Τυπάλδου εντοπίζεται στη Γερμανία τον 8ο αιώνα. Κατά τον 14ο αιώνα η οικογένεια Τυπάλδου εγκαταστάθηκε στη Νάπολι της Ιταλίας. Το 1404 ο βασιλιάς Λαντίβλας, τοποθέτησε τον Κόντε Κολτέλα Τυπάλτο στο Ληξούρι της Κεφαλονιάς, προκειμένου να καταστείλει εξέγερση των Κεφαλληνίων. Έκτοτε, η οικογένεια των Τυπάλδων ρίζωσε στην Κεφαλονιά.
Από αυτή την οικογένεια προέρχονται τα αδέλφια Σπύρος και Χαράλαμπος Τυπάλδος, που σταδιοδρόμησαν επιχειρηματικά στην ελληνική ναυτιλία. Τα περισσότερα μέλη της οικογένειας ήταν δικηγόροι.
Όμως, ο Σπύρος, που γεννήθηκε στο Ληξούρι της Κεφαλονιάς στις 4 Ιανουαρίου 1893, ακολούθησε το δικό του ξεχωριστό δρόμο με μεγάλη επιτυχία. Ωστόσο και αυτός σπούδασε νομικά, εκπληρώνοντας το καθήκον του προς τους γονείς του.
Στο σεισμό του 1953 που έγινε στην Κεφαλονιά, ο Σπύρος Τυπάλδος διέθεσε τα πλοία του για να στεγαστούν οι σεισμοπαθείς συμπατριώτες του.
Μετά τον πόλεμο ο Σπύρος Τυπάλδος καθιέρωσε το θεσμό των κατασκηνώσεων στην Ελλάδα, αφού ίδρυσε δύο κατασκηνώσεις στην Κεφαλονιά και στο Ξυλόκαστρο.
Στο νησί του, την Κεφαλονιά, διέθεσε πολλά χρήματα. Ίδρυσε το Γηροκομείο, στη Φιλαρμονική.
Το 1936 σκότωσε τον εφοπλιστή Λεόντιο Τεργιάζο της “Πατριωτικής Ακτοπλοίας” για οικονομικές διαφορές. Ο Τεργιάζος ήταν εφοπλιστής, καταγόμενος από την Κωνσταντινούπολη και ασχολείτο και με το εμπόριο γαιανθράκων. Ο Λεόντιος Τεργιάζος που είχε προμηθεύσει γαιάνθρακες τον Σπύρο Τυπάλδο και οι οφειλές ανέρχονταν σε 1.400.000 δραχμές, προχώρησε σε κατάσχεση του πλοίου “Αμβρακικός” του Τυπάλδου και ο πλειστηριασμός είχε προγραμματιστεί για την Κυριακή 8 Νοεμβρίου 1936.
Την παραμονή, δηλαδή στις 7 Νοεμβρίου, ο Σπύρος Τυπάλδος πήγε με επιθετικές διαθέσεις στο γραφείο του Τεργιάζου για να του ζητήσει αναβολή του πλειστηριασμού. Τότε, ο εξαγριωμένος Τυπάλδος, έβγαλε το περίστροφο του και πυροβόλησε τον Τεργιάζο στην καρδιά, ο οποίος μεταφέρθηκε στο Νοσοκομείο όπου διαπιστώθηκε ο θάνατός του. Σε εκείνο το περιστατικό πυροβολήθηκε και ο κλητήρας του γραφείου του Τεργιάζου.
Όμως, το 1941 με τον ερχομό του Γερμανών, ο Τυπάλδος αποφυλακίστηκε παρά το γεγονός ότι δεν είχε εκτίσει την ποινή του.
Σε όλη την τη διάρκεια της επαγγελματικής του ενασχόλησης, αλλά κυρίως της κοινωνικής του σταδιοδρομίας του, είχε συμπαραστάτη τη γυναίκα του Σουζάνα Τυπάλδου. Επίσης, ο Σπύρος Τυπάλδος, αγόρασε και διέσωσε το εξοχικό σπίτι του ποιητή Άγγελου Σικελιανού στο Συκιά Ξυλοκάστρου.
Τα αδέλφια Σπύρος και Χαράλαμπος Τυπάλδος πρωτοστάτησαν στην ανάπτυξη του θαλάσσιου τουρισμού στην Ελλάδα. Ήταν πρωτοπόροι στην καθιέρωση μαζικών, λαϊκών κρουαζιερών και υλοποίησαν το πρώτο διαφημιστικό φιλμ για τα αξιοθέατα των ελληνικών νησιών.
Ο Σπύρος και ο Χαράλαμπος Τυπάλδος, αγόρασαν το έτος 1934 ένα ναρκαλιευτικό πλοίο, που ναυπηγήθηκε το 1918 στη Γαλλία. Το πλοίο το μετασκεύασαν σε επιβατηγό. Το πλοίο «Αμβρακικός», ήταν το πρώτο πλοίο των αδελφών Τυπάλδου.
Το 1948 τα αδέλφια ξεκίνησαν και πάλι τις εφοπλιστικές τους δραστηριότητες αγοράζοντας το πλοίο “’Έλλη” και ακολούθησαν το “Αγγέλικα”, το “Μεντιτεράνεαν”, το “Αιγαίον”
Όμως, η σημαντική δραστηριότητα τους στην ακτοπλοία είχε άδοξο τέλος. Τετάρτη 8 Δεκεμβρίου του 1966, το επιβατηγό οχηματαγωγό πλοίο “Ηράκλειο” βυθίστηκε κοντά στο ξερονήσι Φαλκονέρα, με αποτέλεσμα να πνιγούν συνολικά 217 επιβάτες και μέλη του πληρώματος.Το πλοίο είχε αποπλεύσει από τη Σούδα των Χανίων με προορισμό τον Πειραιά.
Το ναυάγιο αυτό είναι το πιο πολύνεκρο ναυάγιο που έχει γίνει στην ιστορία της χώρας. Αυτό το γεγονός συνετέλεσε ώστε η οικογένεια Τυπάλδου να αποσυρθεί οριστικά από την επιβατηγό ναυτιλία.
Πρόεδρος της εταιρείας ήταν ο Χαράλαμπος Τυπάλδος, οποίος καταδικάστηκε από την Δικαιοσύνη. H απόφαση του Δικαστηρίου για το ναυάγιο του πλοίου “Ηράκλειον” ανακοινώθηκε στις 21 Μαρτίου 1968. Ο Xαράλαμπος Τυπάλδος και ο διευθυντής της εταιρείας Παναγιώτης Κόκκινος καθώς και δύο αξιωματικοί του πλοίου καταδικάστηκαν με ποινές φυλάκισης από πέντε ως και επτά έτη.
Κατά τη συζήτηση στη Βουλή, την Πέμπτη 16 Δεκεμβρίου 1966, για το ναυάγιο του “Ηρακλείου”, ο τότε υπουργός της Ένωσης Κέντρου Σταύρος Μπίρης, ομολόγησε ότι εκείνη την περίοδο τα αδέλφια Τυπάλδου ήταν πανίσχυροι. Ισχυρίστηκε ο Στ. Μπίρης: «Η αλήθεια είναι ότι το 1964 εύρομεν την εταιρίαν Τυπάλδου πανίσχυρον. Την εύρομεν κυρίαρχον εις τας ακτοπλοϊκάς συγκοινωνίας, την εύρομεν πρώτην εις τας μεγάλας γραμμάς, τας ακτοπλοϊκάς. Δεν εδημιουργήσαμεν ημείς την εταιρίαν Τυπάλδου το 1964 πανίσχυρον. Ούτε το “Ελλη” εδρομολογήσαμεν ημείς 35 ετών, ούτε το “Αγγέλικα” 58 ετών, ούτε το “Αιγαίον” 53 ετών, ούτε το “Κρήτη” 35 ετών, ούτε το “Λήμνος” 21 ετών, ούτε το “Ελλάς” 30 ετών. Επί ΕΡΕ έλαβεν η εταιρία Τυπάλδου δάνειον δεκάδων χιλιάδων λιρών από το ΝΑΤ».
Βέβαια, ο βουλευτής της ΕΡΕ Λεωνίδας Μπουρνιάς, επιχείρησε να αντιστρέψει το γενικότερο κλίμα και υποστήριξε ότι «οι αδελφοί Τυπάλδοι μετέφερον διά των πλοίων των κατά χιλιάδας τους ψηφοφόρους της Ενωσης Κέντρου».
Τον επόμενο έτος τα αδέλφια Τυπάλδου, όπως γράφηκε αργότερα στις εφημερίδες συμμετείχαν ενεργά στην αποστασία βουλευτών της Ένωσης Κέντρου.
Τα αδέλφια Σπύρος και Χαράλαμπος Τυπάλδος ήταν πράγματι πανίσχυροι και έχαιραν της εμπιστοσύνης της ναυτιλιακής κοινότητας. Το αποτέλεσμα αυτής της αποδοχής ήταν ότι ο Σπύρος Τυπάλδος εξελέγη το 1953 πρόεδρος στην Ένωση Εφοπλιστών Ακτοπλοΐας και τον διαδέχθηκε το 1955 στην θέση του προέδρου ο Χαράλαμπος, μέχρι τη χρονιά βύθισης του “Ηρακλείου”.
mononews.gr
Leave a comment