Η Ελλάδα παραδομένη στις φλόγες. Αττική και Ρόδος τον Ιούλιο και τώρα Έβρος, Βοιωτία, Φυλή, Ασπρόπυργος, Καβάλα και πολλές ακόμη περιοχές της χώρας σε πύρινο κλοιό.
Πολλοί θα σπεύσουν να επικαλεσθούν την κλιματική αλλαγή. Και είναι πράγματι διαπιστωμένο ότι εξαιτίας της, τα κύματα καύσωνα στην Ευρώπη είναι πιο έντονα και συχνότερα. Αυτό τουλάχιστον ισχύει ως γενικός κανόνας για τις περισσότερες περιοχές ανά τον κόσμο κι έχει επιβεβαιωθεί και από τη Διακυβερνητική Επιστημονική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) των Ηνωμένων Εθνών.
Μόνο που για την κλιματική αλλαγή και την υπερθέρμανση του πλανήτη ευθύνεται ο άνθρωπος και, δεύτερον και πιο σημαντικό, δεν είναι ο μοναδικός παράγοντας πρόκλησης πυρκαγιών. Σύμφωνα με ανάλυση του Reuters που επικαλείται επίσημα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην Ευρώπη και στην Ελλάδα ειδικότερα, περισσότερες από εννέα στις δέκα πυρκαγιές οφείλονται σε ανθρώπινες δραστηριότητες, όπως εμπρησμοί, αμέλεια, σπινθήρες από γραμμές ηλεκτρικού ρεύματος ή εύφλεκτα απορρίμματα, όπως γυαλί.
Το καλοκαίρι δεν έχει ακόμη τελειώσει και ήδη το 2023 αποτελεί την τρίτη χειρότερη χρονιά για την Ελλάδα ως προς το μέγεθος των καμένων εκτάσεων, μετά τις φονικές πυρκαγιές στην Ηλεία το 2007 και τις καταστροφικές πυρκαγιές στη Βόρεια Εύβοια το 2021, καθώς έχουν γίνει στάχτη περισσότερα από 600.000 στρέμματα δάσους. Μόνο στη διάρκεια του τριημέρου 19-21/08 οι πυρκαγιές κατέκαψαν περισσότερα από 400.000 στρέμματα, όπως προκύπτει από προκαταρκτική ανάλυση στοιχείων του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Ειδικά η Αττική έχει χάσει σχεδόν το ένα-τέταρτο των δασών της την τελευταία εξαετία.
Eκτός από τις απώλειες σε ανθρώπινες ζωές, την καταστροφή φυτικού και ζωικού πλούτου, την υποβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος, την οικολογική καταστροφή και τις συνέπειες για τις επόμενες γενεές, ο «λογαριασμός» των πυρκαγιών γίνεται ολοένα και μεγαλύτερος: Για την παγκόσμια οικονομία, οι πυρκαγιές συνεπάγονται κατά μέσο όρο ετήσιο κόστος περίπου 50 δισ. δολαρίων, όπως αναφέρει σε πρόσφατη έκθεσή του το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ (WEF). Για την πενταετία 2018-2022, ο ασφαλιστικός όμιλος Munich Re υπολογίζει ότι οι ζημίες εξαιτίας των πυρκαγιών ανήλθαν σε 69 δισ. δολάρια την πενταετία 2018-2022, εκ των οποίων τα 39 δισ. δολάρια καλύφθηκαν από ασφάλιστρα.
Ως προς τη ρύπανση του περιβάλλοντος, τα στοιχεία του WEF δείχνουν ότι οι πυρκαγιές του 2021 επιβάρυναν με περίπου 6.450 μεγατόνους διοξειδίου του άνθρακα την ατμόσφαιρα.
Από το 2000 έως σήμερα, έχουν καταγραφεί περίπου 1,5 εκατ. πυρκαγιές στις ΗΠΑ, ενώ στην Αυστραλία κατά τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου 2019-2020 περισσότερα από 3 δισ. άγρια ζώα σκοτώθηκαν ή εκτοπίστηκαν εξαιτίας των πυρκαγιών. Στην Ευρώπη, οι πυρκαγιές του 2021 κατέστρεψαν τα δύο-τρίτα της προστατευόμενης περιοχής Plaine des Maures στα νότια της Γαλλίας.
Η συχνότητα και ένταση των πυρκαγιών αναμένεται να ενισχυθεί, επηρεάζοντας εκατομμύρια ανθρώπους ανά τον κόσμο, προειδοποιεί το WEF στην έκθεσή του, που βασίζεται σε στοιχεία του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού (WMO). Ο WMΟ προβλέπει αύξηση των ακραίων πυρκαγιών παγκοσμίως έως και κατά 30% έως το 2050. Και σύμφωνα με το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών(UNEP), το 30% του παγκόσμιου πληθυσμού είναι εκτεθειμένο σε φονικά κύματα καύσωνα περισσότερες από 20 ημέρες τον χρόνο, ενώ τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας δείχνουν ότι στο διάστημα 1998-2017, οι πυρκαγιές και η ηφαιστειογενής δραστηριότητα επηρέασαν περισσότερο από έξι εκατ. ανθρώπους, προκαλώντας 2.400 θανάτους λόγω ασφυξίας και εγκαυμάτων.
Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής
Κατά κοινή παραδοχή των επιστημόνων, εάν δεν ληφθούν ριζικά μέτρα για τη μείωση των εκπομπών καυσαερίων που προκαλούν το Φαινόμενο του Θερμοκηπίου, τότε τα ακραία καιρικά φαινόμενα όπως κύματα καύσωνα, πυρκαγιές, πλημμύρες και ξηρασίες θα ενταθούν.
Κάθε κύμα καύσωνα που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια είναι πιο ζεστό και εμφανίζεται πιο συχνά εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, εξηγεί στο Reuters η δόκτωρ Φριντερίκε Ότο, επιστήμονας κλιματικής αλλαγής στο Imperial College London, η οποία ηγείται των μελετών για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Για παράδειγμα, οι μελέτες καταδεικνύουν ότι οι πιθανότητες για Γαλλία και Ολλανδία να βιώσουν το κύμα καύσωνα που έπληξε την Ευρώπη τον Ιούνιο του 2019 είναι πλέον 100 φορές περισσότερες εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής.
Το 2015, στην ιστορική συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα, οι χώρες ανά τον κόσμο έθεσαν κοινό στόχο για επιβράδυνση της αύξησης της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη κάτω από 2 βαθμούς Κελσίου σε σύγκριση με τα επίπεδα προ Βιομηχανικής Επανάστασης και με τελικό στόχο τον 1,5 βαθμό Κελσίου. Μόνο που οι πολιτικές που έχουν εφαρμοσθεί προς τη συγκεκριμένη κατεύθυνση δεν επαρκούν για την εκπλήρωση των συγκεκριμένων στόχων.
Λόγω της κλιματικής αλλαγής, οι συνθήκες θερμότητας και ξηρότητας επιδεινώνονται, με αποτέλεσμα την εξάπλωση των πυρκαγιών, που μαίνονται με μεγαλύτερη ένταση και έκταση.
Στη λεκάνη της Μεσογείου, η αντιπυρική περίοδος αρχίζει πλέον νωρίτερα, αφήνοντας στο τέλος μεγαλύτερες εκτάσεις καμένης γης. Παράλληλα, οι συνθήκες υψηλών θερμοκρασιών και ξηρασίας καθιστούν τις πυρκαγιές πιο επικίνδυνες, υπογραμμίζει στο Reuters ο Μαρκ Πάριγκτον, επιστήμονας της υπηρεσίας χαρτογράφησης Copernicus.
Η Ελλάδα καίγεται για μία ακόμη χρονιά από άκρη σε άκρη. Στην Ευρώπη, οι καμένες εκτάσεις ανήλθαν σε 800.000 εκτάρια το 2022, σχεδόν δυόμισι φορές περισσότερες σε σύγκριση με τον μέσο όρο της προηγούμενης 15ετίας. Οι αριθμοί τρομάζουν. Και το μέλλον, εάν δεν αλλάξουμε πορεία πλεύσης, φαντάζει ακόμη πιο ζοφερό.
Ρεπορτάζ: moneyreview
Leave a comment