Καταγγελία «βόμβα» στην ΕΕ κατά κολοσσών εμφιαλωμένου νερού για greenwashing

Η καταγγελία υποστηρίζει ότι η Coca-Cola, η Nestle και η Danone παραπλανούν τους καταναλωτές αναφέροντας σε πολλά από τα πλαστικά μπουκάλια αναψυκτικών τους ότι η συσκευασία είναι «100% ανακυκλωμένη» και «100% ανακυκλώσιμη».

Σήμερα, η  η Ευρωπαϊκή Οργάνωση Καταναλωτών (BEUC) και οργανισμοί* από 13 χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ένωση Καταναλωτών Ποιότητα Ζωής (ΕΚΠΟΙΖΩ), υπέβαλλαν καταγγελία  στις αρχές της ΕΕ για παραπλανητικούς εμπορικούς ισχυρισμούς σχετικά με την ανακυκλωσιμότητα των προϊόντων τους από μεγάλους εμπόρους φιαλών πόσιμου νερού, όπως η Coca-Cola, η Danone και η Nestlé Waters/Nestlé. Σύμφωνα με την καταγγελία, οι ισχυρισμοί αυτών των εταιρειών δεν συμμορφώνονται με τους κανόνες της ΕΕ για αθέμιτες εμπορικές πρακτικές. Η έκθεση πραγματοποιήθηκε από κοινού με το ClientEarth και την ECOS – Environmental Coalition on Standards.

Ο μέσος Ευρωπαίος καταναλωτής πίνει περίπου 118 λίτρα εμφιαλωμένου νερού ετησίως και το 97% αυτού του νερού συσκευάζεται σε πλαστικά δοχεία.  Τα μπουκάλια ποτών είναι μία από τις κορυφαίες πηγές πλαστικής ρύπανσης στις ευρωπαϊκές παραλίες.  Η βιομηχανία ποτών καταφεύγει στην ανακυκλωσιμότητα, όμως οι ισχυρισμοί σύμφωνα με την έρευνα είναι πολύ ασαφείς, ανακριβείς ή/και ανεπαρκώς τεκμηριωμένοι.

Οι τρεις βασικοί ισχυρισμοί ανησυχίας που στηρίζεται η καταγγελία:

• “100% ανακυκλώσιμο”: Αυτός ο διφορούμενος όρος εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως η διαθέσιμη υποδομή για τη συλλογή υλικού, η αποτελεσματικότητα της διαδικασίας διαλογής ή οι κατάλληλες διαδικασίες ανακύκλωσης. Το ποσοστό ανακύκλωσης για τα σώματα φιαλών ποτών PET εκτιμάται ότι είναι μόνο 55% στην ΕΕ και η πιθανότητα να γίνει ξανά μπουκάλι περίπου 30%. ³
• “100% ανακυκλωμένο”: Αυτός ο ισχυρισμός λανθασμένα υπονοεί ότι το πλήρες μπουκάλι είναι κατασκευασμένο εξ ολοκλήρου από ανακυκλωμένα υλικά. Το γεγονός είναι ότι τα καπάκια των μπουκαλιών δεν μπορούν να είναι κατασκευασμένα από ανακυκλωμένα υλικά σύμφωνα με τη νομοθεσία της ΕΕ  και οι ετικέτες σπάνια κατασκευάζονται επίσης από ανακυκλωμένο υλικό. Επιπλέον, η προσθήκη παρθένου πλαστικού (δηλαδή, μη ανακυκλωμένου πλαστικού) στο σώμα του μπουκαλιού είναι επίσης μια κοινή πρακτική.
• Χρήση πράσινων εικόνων: Οι κλειστοί βρόχοι, τα πράσινα λογότυπα ή οι εικόνες της φύσης χρησιμοποιούνται για την επωνυμία πολλών μπουκαλιών νερού σε όλη την Ευρώπη. Προκαλούν την ψευδή ιδέα της περιβαλλοντικής ουδετερότητας, της ατελείωτης πλαστικής κυκλικότητας και μπορεί ακόμη και να δίνουν την εντύπωση ότι τα μπουκάλια θα είχαν θετικό αντίκτυπο στο περιβάλλον.

Η BEUC και τα μέλη της υπέβαλαν καταγγελία στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στο δίκτυο των αρχών προστασίας των καταναλωτών (CPC), καλώντας τους να ξεκινήσουν έρευνα. «Καλούμε τις αρχές να διασφαλίσουν ότι οι έμποροι θα σταματήσουν να παραπλανούν τους καταναλωτές χρησιμοποιώντας τέτοιους ισχυρισμούς» αναφέρει η BEUC.

Η Ursula Pachl, Αναπληρώτρια Γενική Διευθύντρια του BEUC, σχολίασε:

«Είτε πρόκειται για την αγορά νέων ρούχων, το άνοιγμα τραπεζικού λογαριασμού ή την αγορά μπουκαλιών νερού, οι καταναλωτές θέλουν όλο και περισσότερο να κάνουν την πιο βιώσιμη επιλογή και να αναζητούν αξιόπιστες πληροφορίες για να το κάνουν. Ωστόσο, βομβαρδίζονται με λανθασμένους και παραπλανητικούς ισχυρισμούς, επομένως δεν ξέρουν ποιον ισχυρισμό ή ετικέτα να εμπιστευτούν.
Ωστόσο, τέτοιοι ισχυρισμοί μπορούν να βρεθούν σε πολλά μπουκάλια νερού που πωλούνται σε όλη την Ευρώπη. Το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι θα ανακυκλωθεί πλήρως μόλις μπει στον κάδο. Αυτό το πράσινο πλύσιμο πρέπει να σταματήσει.”

«Η ΕΕ λαμβάνει πολύ ευπρόσδεκτα βήματα σχετικά με το πώς να βοηθήσει στην απομάκρυνση της αγοράς από την εξαπάτηση των πράσινων αξιώσεων. Ωστόσο, θα χρειαστούν χρόνια μέχρι να εφαρμοστούν νέα ρυθμιστικά μέτρα και δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο, επομένως αναμένουμε από τις αρχές να λάβουν μέτρα γρήγορα».

Ο Justin Wilkes, Εκτελεστικός Διευθυντής της ECOS, πρόσθεσε:

«Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει να θέσουν σαφείς κανόνες για το ανακυκλωμένο περιεχόμενο που εφαρμόζονται με τυποποιημένες αξιόπιστες μεθοδολογίες, θέτοντας τέλος στην Άγρια Δύση των πράσινων αξιώσεων».

Η Rosa Pritchard, δικηγόρος πλαστικών στο ClientEarth, κατέληξε:

«Η πραγματικότητα είναι ότι το πλαστικό μιας χρήσης δεν είναι ούτε κυκλικό ούτε βιώσιμο. Η ανακύκλωση δεν μπορεί ποτέ να καλύψει τον τεράστιο όγκο πλαστικού που παράγεται στον πλανήτη μας. Οι εταιρείες βρίσκονται σε μοναδική θέση να αλλάξουν τον τρόπο που καταναλώνουμε, αλλά επί του παρόντος αυτοί οι ισχυρισμοί –που θεωρούμε παραπλανητικούς– δυσκολεύουν τους καταναλωτές να κάνουν καλές περιβαλλοντικές επιλογές».

* Οργανώσεις μέλη BEUC που συμμετέχουν σε αυτή τη δράση είναι: VKI (Αυστρία); Асоциация Активни корисници (Βουλγαρία); CLCV (Γαλλία); Kuluttajaliitto – Konsumentförbundet (Φινλανδία); ΕΚΠΙΖΩ και ΚΕΠΚΑ (Ελλάδα). Tudatos Vásárlók Egyesülete (Ουγγαρία); Altroconsumo (Ιταλία); Consumentenbond (Ολλανδία); Federacja Konsumentow – FK (Πολωνία) DECO (Πορτογαλία), Spoločnosť ochrany spotrebiteľov (SOS) (Σλοβακία); Zveza potrošnikov Slovenije (Σλοβενία); OCU (Ισπανία). Η FRC (Ελβετία) υποστήριξε ευγενικά αυτήν την ενέργεια παρέχοντας παραδείγματα αξιώσεων.

cibum.gr