H Braille (προφέρεται μπράιγ ή μπρέιλ) είναι σύστημα γραφής-ανάγνωσης (και όχι γλώσσας όπως λανθασμένα επικρατεί) που χρησιμοποιείται από ανθρώπους με προβλήματα όρασης. Από άτομα δηλαδή με περιορισμένη ή και ολική απώλεια όρασης (visually impaired). Πρόκειται για γραφή που απαρτίζεται από σύμβολα χαραγμένα σε ανάγλυφο χαρτί και οι αναγνώστες της χρησιμοποιούν τα δάχτυλά και την αφή τους για να τη διαβάσουν (μέθοδος ψηλάφησης). Οφείλει τη δημιουργία της και φυσικά το όνομά της στον Louis Braille, έναν Γάλλο δάσκαλο και μουσικό που είχε χάσει την όρασή του σε ένα παιδικό ατύχημα. Ο Braille φρόντισε να φτιάξει ένα «αλφάβητο» εύχρηστο και πρακτικό για τους τυφλούς και τα άτομα με περιορισμένη όραση. Θα έχει παρατηρήσει ο καθένας μας «περίεργους» ανάγλυφους χαρακτήρες στα λεωφορεία (Χαραγμένο S –> Stop) ή επάνω στις συσκευασίες των φαρμάκων και στα ασανσέρ.
TO ΑΝΑΓΛΥΦΟ ΧΑΡΤΙ ΚΑΙ ΜΕΡΙΚΟΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ ΣΕ BRAILLE
Για να γίνει κατανοητό το πως λειτουργεί το αλφάβητο braille, πρέπει να εμβαθύνουμε λίγο περισσότερο και να αναφέρουμε περισσότερες πληροφορίες και λεπτομέρειες. Η γραφή braille χρειάζεται ειδικό χαρτί ανάγλυφο, το οποίο τοποθετούμε εμείς κάθε φορά στην εκάστοτε γραφομηχανή Braille. Πάνω στο ανάγλυφο χαρτί συναντάμε σύμβολα, τα οποία είναι μικροσκοπικά χτυπήματα στο χαρτί (ώστε να είναι ψηλαφητά και αναγνώσιμα στους έχοντες πρόβλημα όρασης) σε σχήμα τελείας. Κάθε γράμμα και εν γένει χαρακτήρας (αριθμοί, σύμβολα, σημεία στίξης) σχηματίζεται σε ένα ορθογώνιο πλέγμα 6 ανάγλυφων κουκίδων (πλήρης κυψέλη braille – εξάστιγμο). Μια πλήρης κυψέλη braille λοιπόν, περιλαμβάνει 6 κουκκίδες σε δύο επιμέρους κάθετες στήλες των 3 κουκκίδων. Η παρουσία των κουκκίδων ή η απουσία τους δηλώνει τον εκάστοτε επιθυμητό χαρακτήρα. Ωστόσο κανένας χαρακτήρας δεν δηλώνεται με το εξάστιγμο, το οποίο συμβολίζει το λάθος. Με το εξάστιγμο δηλώνουμε ότι η περίοδος που μόλις τέλειωσε είναι λάθος και θα πρέπει να την προσπεράσουμε κατά την ανάγνωσή μας. Θα ήταν πραγματικά ασύμφορο από πολλές απόψεις να πετάγονται σελίδες επί σελίδων κάθε φορά που έχει γίνει λάθος στις κουκκίδες. Με το εξάστιγμο γίνεται οικονομία στο χαρτί και στις μηχανές, καθώς και στον χρόνο, αφού δεν χρειάζεται να βάζουμε και να βγάζουμε συνέχεια το χαρτί από τη μηχανή Braille.
AΡΙΣΤΕΡΑ ΤΟ ΕΞΑΣΤΙΓΜΟ – Η ΠΛΗΡΗΣ ΚΥΨΕΛΗ BRAILLE (6 ΚΟΥΚΙΔΕΣ) / ΔΕΞΙΑ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΛΦΑΒΗΤΟ BRAILLE. ΚΑΤΑΛΑΒΑΙΝΟΥΜΕ ΠΩΣ Η ΠΑΡΟΥΣΙΑ Ή Η ΑΠΟΥΣΙΑ ΚΟΥΚΚΙΔΩΝ ΣΧΗΜΑΤΙΖΕΙ ΕΝΑΝ ΤΕΛΕΙΩΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ
Πώς γίνεται η ανάγνωση του αλφαβήτου; Τα δάχτυλα πρέπει να κινούνται γρήγορα επάνω στα χαραγμένα σύμβολα και στο χαρτί. Η πρόσληψη πληροφοριών γίνεται με τα ακροδάχτυλα και με ανιχνευτικές δαχτυλικές κινήσεις. Στα ακροδάχτυλα βρίσκονται εξαιρετικά ευαίσθητα νεύρα. Έτσι, μέσω της αφής, το άτομο αναγιγνώσκει το κείμενο. Οι ιδιαίτερα εξοικειωμένοι αναγνώστες της Braille χρησιμοποιούν πολύ γρήγορα και άνετα και τα δύο τους χέρια ταυτόχρονα. Το δεξί χέρι χρησιμοποιείται ως μπούσουλας κυρίως, δηλαδή οριοθετεί την επόμενη λέξη για το άτομο -μέσω της ψηλάφησης- και περνά αμέσως το αριστερό χέρι για να διαβάσει τη λέξη. Αυτό επαναλαμβάνεται αυτόματα και συνεχώς για έναν αναγνώστη της braille.
ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ ΚΕΙΜΕΝΟΥ BRAILLE ΜΕΣΩ ΤΩΝ ΑΚΡΟΔΑΧΤΥΛΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ ΨΗΛΑΦΙΣΗΣ. ΚΑΙ ΤΑ ΔΥΟ ΧΕΡΙΑ ΕΙΝΑΙ ΧΡΗΣΙΜΑ ΣΕ ΑΥΤΗ ΤΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ.
Κάποιες περαιτέρω ενδιαφέρουσες πληροφορίες: Ο Louis Braille, όπως προαναφέρθηκε, ήταν Γάλλος μουσικός και εκπαιδευτικός, ο οποίος είχε χάσει την όρασή του σε παιδικό ατύχημα. Έτσι από πολύ νεαρή ηλικία καταπιάστηκε με τη δημιουργία ενός αλφαβήτου που θα προσαρμοζόταν στις ειδικές ικανότητες των τυφλών ανθρώπων. Από το 1824 ο Braille, έβγαζε συνεχώς αναθεωρημένες και βελτιωμένες μορφές του αλφαβήτου του. Το έτος-σταθμός ήταν το 1837, έτος κατά το οποίο ο Γάλλος δημοσίευσε και προώθησε πιο θερμά την ιδέα αυτή.
Το αλφάβητο Braille βασίζεται ωστόσο σε έναν στρατιωτικό κώδικα (night writing), ο οποίος ήταν γνωστός στα στρατιωτικά σώματα την εποχή του Ναπολέοντα. Φυσικά από τότε τα πράγματα άλλαξαν με ραγδαίους ρυθμούς. Η τεχνολογία ήρθε να δώσει λύσεις στα προβλήματα αυτής της ευπαθούς ομάδας και να προσδώσει πολύ μεγαλύτερη ποιότητα και ευκολίες στην καθημερινότητά τους. Αρκεί κανείς να σκεφτεί πόσο κοπιώδες εγχείρημα ήταν τα πρώτα χρόνια να γράψει ή να μεταφέρει κανείς κείμενα στην Braille. Με την γραφίδα ή τον σχιστόλιθο έπρεπε να χαραχθεί η εκάστοτε κουκκίδα στο πίσω μέρος της σελίδας, γράφοντας με την βοήθεια ενός κατόπτρου που απεικόνιζε το μπροστινό μέρος της σελίδας, ώστε να βλέπουν τι σκαλίζουν. Αργότερα κατασκευάστηκαν και χρησιμοποιούνται μέχρι και στις μέρες μας οι γραφομηχανές Braille. Το γεγονός αυτό είχε ως συνέπεια να αναβαθμιστεί άρδην ο πολιτισμός της ειδικής αυτής αγωγής. Πλέον μπορούσαν να μεταφερθούν μεγάλα κείμενα στο αλφάβητο Braille, σε χρόνο και κόπο ελάχιστο σε σχέση με το παρελθόν. Άρχισαν να μεταγράφονται εγχειρίδια επιστημονικού ενδιαφέροντος, λογοτεχνικά κείμενα, ποίηση και φιλοσοφία. Οι έχοντες προβλήματα όρασης απέκτησαν πια πρόσβαση στον ωκεανό της γνώσης και μπορούσαν να μετέχουν με καλύτερες αξιώσεις στα κοινά, στην εκπαίδευση και συνολικά στην κοινωνία. Τέλος, στις μέρες μας η τεχνολογία έδωσε ακόμη πιο επαναστατικές λύσεις. Με ηλεκτρονική υποστήριξη σε πολλές περιπτώσεις, με οθόνες, εκτυπώσεις, σημειωματάριο Brailler και άλλες συσκευές, η πληθυσμιακή αυτή ομάδα γνωρίζει ποιοτικές αναβαθμίσεις σε στοιχειώδεις ανάγκες των ανθρώπων. Τα τελευταία αυτά «εργαλεία» δεν στοχεύουν τόσο στην εκπαίδευση των τυφλών ατόμων, όσο στην εξομάλυνση και βελτίωση καθημερινών προβλημάτων τους, όπως το ντύσιμο, το μαγείρεμα, η βόλτα και η διασκέδαση.
Οι χαρακτήρες mikresdiafyges.wordpress.com συμβολίζουν γράμματα, αριθμούς, σημεία στίξης, σύμβολα και ιδιαίτερους μαθηματικούς και μουσικούς χαρακτήρες. Ωστόσο διαφέρει η απεικόνισή τους από γλώσσα σε γλώσσα, αν και τείνει να δημιουργηθεί ένας διεθνής κώδικας στο πλαίσιο συνεννόησης των λαών και της παγκοσμιοποίησης. Στην ελληνική γλώσσα υπάρχουν 64 συνδυασμοί – υπάρχουν και οι χαρακτήρες του πολυτονικού συστήματος. Το αλφάβητο του Braille καθιερώθηκε το 1948 στην Σχολή Τυφλών Καλλιθέας στην Αθήνα. Ωστόσο εξήντα χρόνια πριν από αυτό, φαίνεται να είχαν γίνει οι πρώτες προσπάθειες για διάδοση του αλφαβήτου στην ελληνική επικράτεια. Το 1882 ο ιατρός και ιδιαιτέρως μορφωμένος Αντώνιος Παλατιανός, από την Κέρκυρα, προσπάθησε να ασχοληθεί με τη μετάδοση της γραφής.
Το πρώτο ίδρυμα για τα άτομα με οπτική αναπηρία (visually impaired) ήταν ο Οίκος Τυφλών, ο οποίος ιδρύθηκε το 1906 από τους Δροσίνη και Βικέλα με δαπάνες των αδερφών Άμπετ. Μέχρι το 1979 ήταν σωματείο με καθαρά φιλανθρωπικό χαρακτήρα και είχε πρωταρχικό στόχο την προστασία, στήριξη και ανακούφιση των τυφλών ανθρώπων. Από το 1979 όποτε και έγινε Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου, ενέταξε στους σκοπούς του, την εκπαίδευση και επιμόρφωση των ατόμων με οπτική αναπηρία, την ένταξή τους στην κοινωνία από την προνηπιακή ηλικία και την μετέπειτα ανεξαρτησία τους. Έχει μετονομαστεί σε ΚΕΑΤ (Κέντρο Εκπαιδεύσεως και Αποκαταστάσεως Τυφλών) και υπάρχει και αντίστοιχο περιφερειακό κέντρο στη Θεσσαλονίκη.
mikresdiafyges.wordpress.com
Leave a comment