Στο επίκεντρο της πολιτικής αντιπαράθεσης βρέθηκε η πρωτοεμφανιζόμενη εταιρεία στον χώρο των πολιτικών ερευνών Abacus Research. Τα ευρήματα της πρώτης της δημοσκόπησης, που προβλήθηκε εν μέσω του χάους από την κακοκαιρία, εμφάνιζαν τη διαφορά μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και ΚΙΝΑΛ στη μισή ποσοστιαία μονάδα και τη ΝΔ να προηγείται με 14,5 μονάδες. Η αντίδραση της Κουμουνδούρου ήταν έντονη, ενώ τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κατακλύστηκαν από χιλιάδες αρνητικά σχόλια.

Ποια είναι όμως τελικά η εταιρεία Abacus; Τί απάντησε και τί δεν απάντησε στο Tvxs.gr;

Τα ευρήματα που ξεσήκωσαν αντιδράσεις

Το βράδυ της Τρίτης, με τον εγκλωβισμό χιλιάδων πολιτών στα οχήματά τους μέσα στο χιόνι να κυριαρχεί στην επικαιρότητα, στο δελτίο ειδήσεων του Alpha παρουσιάστηκε η δημοσκόπηση της Abacus που για το πενθήμερο 19-23 Ιανουαρίου εμφάνιζε στην πρόθεση ψήφου τον ΣΥΡΙΖΑ με 17,5%, το ΚΙΝΑΛ με 17% και τη Νέα Δημοκρατία στο 32%.

Το προηγούμενο βράδυ, μετρώντας μόλις μία ημέρα νωρίτερα από την Abacus, δηλαδή το διάστημα 18-22/1, η εταιρία Marc είχε παρουσιάσει στον ΑΝΤ1 δημοσκόπηση που στην πρόθεση ψήφου εμφάνιζε τον ΣΥΡΙΖΑ με 20,2%, και το ΚΙΝΑΛ με 14,8%. Δηλαδή η έως πρόσφατα άγνωστη στις πολιτικές δημοσκοπήσεις Abacus, επάνω στο ίδιο ζητούμενο, έβγαλε αποτέλεσμα σαφώς διαφορετικό από την Marc, μία από τις εταιρίες που πολλά χρόνια τώρα διεξάγει παρόμοιες έρευνες.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η Abacus είναι πλήρες μέλος του Συλλόγου Εταιριών Δημοσκόπησης και Έρευνας Αγοράς. Ωστόσο μέχρι στιγμής ο ΣΕΔΕΑ δεν έχει τοποθετηθεί σχετικά με το πώς δύο μέλη του ερεύνησαν το ίδιο πεδίο με μία ημέρα διαφορά και έβγαλαν τόσο μεγάλη διαφορά.

Σε δελτίο τύπου που εξέδωσε η εταιρία υποστηρίζει μεταξύ άλλων ότι «οι βιαστικές και οι ατεκμηρίωτες αντιδράσεις για αποτελέσματα που αφορούν συγκεκριμένους πολιτικούς χώρους, πιστεύουμε ότι δεν προωθούν ούτε τη σκέψη, ούτε τον γόνιμο διάλογο, αλλά ούτε και την ποιότητα της δημοκρατίας. Συνεχίζουμε να δουλεύουμε με τον τρόπο που μέχρι σήμερα έχουμε κάνει: με επιστημονική αρτιότητα, σοβαρότητα, αξιοπιστία και την πεποίθηση ότι η καταγραφή των απόψεων της κοινής γνώμης πρέπει να αντιμετωπίζεται ως ευκαιρία κατανόησης αυτού που πραγματικά συμβαίνει στην κοινωνία. Και πάντα στον παρόντα χρόνο».

Απαντώντας γραπτά σε κάποια από τα ερωτήματα του tvxs.gr, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της εταιρίας Νίκος Αθανασιάδης αναφέρει τα εξής:

«Η εμπειρία της ABACUS RESEARCH σε οργάνωση και διεξαγωγή πολιτικών και κοινωνικών ερευνών είναι ιδιαίτερα εκτενής ιδίως από την αρχή της κρίσης το 2010 και μετά. Οι συμβατικές μας υποχρεώσεις προς τους εκάστοτε πελάτες μας, μας δέσμευαν ως προς τη δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων και ιδίως της πρόθεσης και εκτίμησης ψήφου. Όπως αναγράφεται και στην ιστοσελίδα μας, η ABACUS εξειδικεύεται στην διοργάνωση της έρευνας πεδίου και η ερμηνεία και χρήση των αποτελεσμάτων εναπόκειται κατά κανόνα στους πελάτες της.

Προσφάτως, σε συνεργασία με τον καθηγητή κ. Κωνσταντινίδη αποφασίσαμε να προχωρήσουμε διενέργεια πολιτικών ερευνών και μετρήσεων για λογαριασμό ΜΜΕ και στη δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων τους. Με κανέναν τρόπο δεν είμαστε καινούριοι στον χώρο, είμαστε όμως πρωτοεμφανιζόμενοι στα Μέσα».

Η Abacus, η «αδελφή» της QED και η Νέα Δημοκρατία

Την καχυποψία προς την Abacus τροφοδότησαν μια σειρά από στοιχεία που είδαν το φως της δημοσιότητας. Μεταξύ των ιδιοκτητών της εταιρίας Abacus Research φαίνεται να είναι η Χριστίνα Καράμπελα, που συμμετέχει επίσης στην διοίκηση της εταιρίας έρευνας αγοράς Όπερ Έδει Δείξαι – QED ΕΠΕ, γνωστότερη ως απλά QED. Αμφότερες οι εταιρίες στεγάζονται επί της οδού Σεβαστουπόλεως 5, στους Αμπελοκήπους. Η κα. Καράμπελα είναι επίσης μέλος του ΔΣ της Actionaid, της Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης που είχε ιδρύσει το 1998 και υπήρξε βασικός παράγοντας έως το 2017 η αδελφή του πρωθυπουργού, Αλεξάνδρα Μητσοτάκη.

Σύμφωνα με το Documento, σύζυγος της κας. Καράμπελα είναι ο Χρήστος Βαλταδώρος. Ο κ. Βαλταδώρος είναι διευθύνων σύμβουλος της εταιρίας marketing Gravity The Newtons και έχει διατελέσει σύμβουλος του Κυριάκου Μητσοτάκη σε θέματα επικοινωνίας.

Η QED εμφανίζει στο πελατολόγιό της φορείς του Δημοσίου, όπως η ΕΡΤ και η ΕΥΔΑΠ. Από μια αναζήτηση στην Διαύγεια προκύπτει ότι έχει αναλάβει έργα των φορέων αυτών, κάποια από τα οποία με απευθείας ανάθεση. Μάλιστα ένα έργο του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ), το έχουν αναλάβει από το 2021 η QED και η Abacus από κοινού. Ρωτήσαμε τους ανθρώπους της Abacus σχετικά με την σχέση των δύο εταιριών αλλά δεν λάβαμε απάντηση.

Εντύπωση προκαλεί ένα βίντεο που έχει αναρτημένο στον ιστότοπό της η QED, με τον τίτλο «QED timeline 1998-2020». Αν και ο τίτλος παραπέμπει σε μια αναδρομή στην ιστορία της εταιρίας, πρόκειται για ένα χρονολόγιο στα αγγλικά με, κατά την εταιρία, σημαντικά για την Ελλάδα και τον κόσμο γεγονότα. Για το έτος 2015 εμφανίζεται το σήμα του ΣΥΡΙΖΑ και η περιγραφή «κοινωνική συνοχή σε κίνδυνο, πολιτική ανατροπή, αριστερή κυβέρνηση». Για το έτος 2019, εμφανίζεται το σήμα της Νέας Δημοκρατίας και η περιγραφή είναι «Η Ελλάδα ξανά σε ανάπτυξη, κεντρο-δεξιά κυβέρνηση». Πάντως η Ελλάδα κατέγραφε μεγέθυνση της οικονομίας της συνεχώς από το 2017.

Εταιρία δημοσκοπήσεων χωρίς twitter και με pinned post από το 2020

Κόντρα στη συνήθη εν έτει 2022 πρακτική όλων των εταιριών να δίνουν μεγάλη σημασία στην επικοινωνία τους μέσα από σύγχρονους ιστότοπους και συχνή ανανέωση των λογαριασμών τους στα κοινωνικά δίκτυα, η Abacus δεν κάνει τίποτα από αυτά. Μια ματιά στην παρουσία της στο Διαδίκτυο δημιουργεί την εντύπωση μιας εταιρίας που δεν ενδιαφέρεται να προσελκύσει νέους πελάτες, και μάλιστα χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.

Στον ιστότοπό της δεν αναφέρονται βασικά στοιχεία, όπως το ιδιοκτησιακό της καθεστώς, τα μέλη της διοίκησης, τα οικονομικά της στοιχεία. Στην απάντησή του προς το tvxs.gr ο κ. Αθανασιάδης αναφέρει: «Σε σχέση με το ιδιοκτησιακό καθεστώς της ABACUS, την σχέση με την εταιρεία QED και τα έργα που έχει αναλάβει η τελευταία από φορείς του Δημοσίου, πρόκειται για στοιχεία που είναι δημοσιευμένα στο σύνολο τους και απολύτως διαφανή, οπότε δεν καταλαβαίνω το νόημα και την σκοπιμότητα των ερωτήσεών σας. Απολύτως διαφανής είναι εξ άλλου και όλη μας η επαγγελματική δραστηριότητα από την ίδρυσή μας μέχρι τώρα». Ο κ. Αθανασιάδης αμφισβητεί το νόημα και την σκοπιμότητα των ερωτήσεών μας, τις οποίες δε δέχτηκε να θέσουμε τηλεφωνικά, όμως δεν απάντησε επί της ουσίας σε αυτές. Προφανώς τα στοιχεία της εταιρίας υπάρχουν στο ΓΕΜΗ και τα έργα της QED από φορείς του Δημοσίου στη «Διαύγεια», αλλά δημιουργεί απορία γιατί δεν μας τα δίνει ο ίδιος.

Στον ιστότοπο της Abacus δεν αναφέρονται επίσης παλιότερες έρευνες ή δημοσκοπήσεις. Στην αρχική σελίδα διαβάζουμε: «Οι υπηρεσίες μας καλύπτουν αυτοκίνητα, ηλεκτρονικά και ηλεκτρικά είδη, τρόφιμα, ποτά, παροχή κινητής τηλεφωνίας, κανάλια, εφημερίδες, κόμματα, δημόσιους οργανισμούς, κ.α. Φαρμακεία, ασθενείς, παθολόγους, νευρολόγους, ογκολόγους, ψυχιάτρους, αιματολόγους, ρευματολόγους, γυναικολόγους, κ.α.»

Η σελίδα της Abacus στο Facebook έχει την παρακάτω εικόνα:

Στην «εισαγωγή» υπάρχει το κείμενο «Η Abacus είναι εταιρεία έρευνας αγοράς. Δηλώστε ενδιαφέρον», ενώ ως πρώτο ποστ είναι μια καρφιτσωμένη στην κορυφή ανάρτηση του 2020, για το πρόγραμμα επ’ αμοιβή συμμετοχής σε έρευνες ABCD. Κάνοντας scroll down βλέπουμε τη δημοσκόπηση που έπαιξε την Τρίτη στον Alpha και στη συνέχεια εκδηλώσεις της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και δημοσιεύματα από ενημερωτικές ιστοσελίδες, μεταξύ των οποίων και μία του tvxs.gr. Στο υπομενού «about» αναγράφονται αριθμός τηλεφώνου και διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου διαφορετικά από αυτά που αναγράφονται στον ιστότοπο, ενώ δεν υπάρχει σύνδεσμος για τον ιστότοπο της εταιρίας.

Η Abacus δεν έχει λογαριασμό στο πλέον πολιτικό μέσο κοινωνικής δικτύωσης, το twitter. Στο instagram υπάρχει ένας λογαριασμός «Abacus Research», χωρίς φωτογραφίες.

ΠΗΓΗ