Τι είναι το Σκοτεινό Διαδίκτυο (Dark Web) και πως μπορεί κάποιος να αποκτήσει πρόσβαση σε αυτό

Το Σκοτεινό Διαδίκτυο (Dark Web) οδηγεί σε πιο σκοτεινές γωνιές του internet. Τι πραγματικά υπάρχει σε αυτή την γωνιά του internet; Είναι ασφαλές να μπει κάποιος εκεί; Πως είναι οι ιστοσελίδες μέσα σε αυτό; Υπάρχει μηχανή αναζήτησης στο Dark Web; Παρακάτω θα προσπαθήσω να περιγράψω με απλά λόγια τι είναι το Σκοτεινό Διαδίκτυο (Dark Web), απαντώντας στα ερωτήματα αυτά και πολλά ακόμα. Επίσης γίνεται αναφορά στο Βαθύ Διαδίκτυο (Deep Web) και στις διαφορές του με το Σκοτεινό Διαδίκτυο.

Η Γνώση είναι δύναμη. Χρησιμοποιήσετε τις πληροφορίες που παρέχονται σε αυτό άρθρο για την ασφάλεια την δική σας και των παιδιών σας.

Τι είναι Σκοτεινό Διαδίκτυο (Dark Web)

Το Dark Web είναι μέρος του internet και αναφέρεται ως το σύνολο των ιστοσελίδων που δεν μπορεί κάποιος να φθάσει σε αυτές χρησιμοποιώντας παραδοσιακές μηχανές αναζήτησης όπως το Google και το Bing. Οι ιστοσελίδες αυτές τρέχουν πίσω από πολλαπλά επίπεδα κρυπτογράφησης μη επιτρέποντας έτσι τις μηχανές αναζήτησης να τις εντοπίσουν και να τις καταγράψουν. Σχεδόν το σύνολο αυτών των ιστοσελίδων – που απαρτίζουν το Dark Web – χρησιμοποιούν το Tor (εργαλείο κρυπτογράφησης). Το εργαλείο αυτό είναι γνωστό και σε απλούς χρήστες που θέλουν να κρύψουν την ταυτότητα του υπολογιστή τους (IP) και κατ’ επέκταση την δραστηριότητά τους όταν αυτοί πλοηγούνται στο internet. Αυτό γίνεται χρησιμοποιώντας την δυνατότητα του Tor να αλλάζει την τοποθεσία που ο χρήστης βγαίνει στο internet και να τον εμφανίζει ότι βρίσκεται σε εντελώς άλλη χώρα από αυτή που πραγματικά είναι. Με λίγα λόγια αλλάζει την IP του χρήστη.

Μια παρένθεση εδώ για όσους δεν γνωρίζουν τι είναι IP: Τα αρχικά IP σημαίνουν Internet Protocol και είναι ένας αριθμός χωρισμένος με τελείες (για παράδειγμα 192.168.1.35). Κάθε συσκευή – είτε αυτή είναι pc, είτε είναι κινητό, είτε είναι τηλεόραση, είτε είναι ρολόι χεριού – όταν έχει πρόσβαση στο internet παίρνει ένα ΜΟΝΑΔΙΚΟ IP που ισχύει σε όλο τον κόσμο. Είναι με λίγα λόγια η ταυτότητα της συσκευής που βγαίνει στο internet.

Όταν μια ιστοσελίδα “τρέχει” μέσω του εργαλείου Κρυπτογράφησης Tor έχει πάνω-κάτω το ίδιο αποτέλεσμα. Κρυπτογραφώντας την πραγματική IP του server στον οποίον τρέχει η ιστοσελίδα κρύβει την πραγματική του τοποθεσία. Έτσι, ενώ μπορεί κάποιος να επισκεφτεί ιστοσελίδες που βρίσκονται στο Dark Web, είναι πολύ δύσκολο να βρει ποιοι άνθρωποι είναι πίσω από αυτές.

Δεν χρησιμοποιούν όλες οι ιστοσελίδες του Dark Web το εργαλείο Tor. Υπάρχουν και άλλα παρόμοια εργαλεία όπως το I2P που κάνουν παρόμοια δουλειά. Η θεμελιώδης αρχή παραμένει η ίδια: ο επισκέπτης πρέπει να χρησιμοποιεί την ίδια κρυπτογράφηση με αυτή της ιστοσελίδας και να ξέρει την διεύθυνση της προκειμένου να μπει σε αυτήν.

Με λίγα λόγια κυριαρχεί η μυστικότητα και η απόκρυψη της πραγματικής ταυτότητας τόσο από την πλευρά του χρήστη που θέλει να επισκεφτεί ιστοσελίδες του Dark Web, όσο και από την πλευρά των δημιουργών των ιστοσελίδων που τρέχουν στο Dark Web που είναι και το πιο επικίνδυνο της υπόθεσης. Βέβαια με το πέρασμα των χρόνων, οι Υπηρεσίες των χωρών που ασχολούνται με την καταπολέμηση του ηλεκτρονικού εγκλήματος, συσσωρεύοντας τεχνογνωσία και εμπειρία, ξετρυπώνουν ευκολότερα τους δημιουργούς τέτοιων ιστοσελίδων.

Τι υπάρχει στο Dark Web

Το Dark Web έχει συνδέσει το όνομα του με ιστοσελίδες με παράνομο υλικό. Έτσι εκεί υπάρχουν ιστοσελίδες στις οποίες μπορεί κάποιος να αγοράσει αριθμούς πιστωτικών ή προ-πληρωμένων καρτών και λογαριασμούς πρόσβασης σε ebanking λογαριασμούς της Τράπεζας της Αμερικής. Μπορεί επίσης να αγοράσει λογαριασμούς πρόσβασης σε ιστοσελίδες με περιεχόμενο επι πληρωμή όπως το Netflix, το Spotify κτλ ή ακόμη να πληρώσει για τις υπηρεσίες ενός hacker με σκοπό αυτός να χακάρει έναν συγκεκριμένο λογαριασμό του Facebook. Επίσης συχνά ακούμε στις ειδήσεις για διακίνηση παράνομων video όπως πορνογραφίας, παιδεραστίας και πολλών άλλων τέτοιων αποτρόπαιων περιεχομένων.

Περιβόητα παραδείγματα ιστοσελίδων στο Dark Web είναι το Silk Road ή η νεότερη έκδοση του το Dream Market. Το Silk Road ήταν μια ιστοσελίδα αγοροπωλησίας ναρκωτικών, όπλων και άλλων παρόμοιων τρομακτικών και παράνομων προϊόντων και υπηρεσιών.

Το Dark Web έχει απασχολήσει πολλές φορές την επικαιρότητα με ειδήσεις όπως του Αυγούστου του 2015 όταν hackers κατάφεραν να υποκλέψουν και να δημοσιεύσουν προσωπικά στοιχεία εγγεγραμμένων χρηστών της ιστοσελίδας Ashley Madison, ένα κοινωνικό δίκτυο που τρέχει στο Dark Web και σκοπό έχει την επικοινωνία μεταξύ παντρεμένων ή ανθρώπων που βρίσκονται σε σχέση. Οι hackers έστελναν απειλητικά emails στους χρήστες ζητώντας τους χιλιάδες bitcoin για να μην δημοσιεύσουν το όνομά τους.

Τον Μάρτιο του 2015 η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου ξεκίνησε την δημιουργία ενός τμήματος καταπολέμησης του εγκλήματος στο Dark Web με ιδιαίτερη έμφαση στην καταπολέμηση της παιδικής πορνογραφίας και σε άλλες σοβαρές εγκληματικές πράξεις.

Αν και το Dark Web έχει συνδέσει το όνομα του με ιστοσελίδες με παράνομο και αποτρόπαιο περιεχόμενο, υπάρχουν και νόμιμες χρήσεις του. Πολλοί άνθρωποι, υπό το φως των αποκαλύψεων ότι κυβερνήσεις – όπως οι Η.Π.Α. και το Ηνωμένο Βασίλειο – υποκλέπτουν και εκμεταλλεύονται ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα, προτιμούν να χρησιμοποιούν το Dark Web για να επικοινωνήσουν με τον έξω κόσμο λειτουργώντας σε κλειστές κοινωνίες.

Η Πρόσβαση στο Dark Web

Η πλοήγηση στο Dark Web δεν είναι παράνομη και τεχνικά δεν είναι ιδιαίτερα δύσκολο για κάποιον να έχει πρόσβαση σε αυτό. Φυσικά για να πλοηγηθεί κάποιος σε ιστοσελίδες του Dark Web δεν μπορεί να το κάνει με την χρήση των κλασικών internet browsers που έχουμε στο pc ή το κινητό μας, όπως ο Chrome, ο Firefox και ο Opera, αλλά απαιτείται η χρήση ενός ειδικού browser, όπως είναι ο Tor, που περιέχει εργαλεία κρυπτογράφησης και αποκρυπτογράφησης και υποστηρίζει την ανώνυμη περιήγηση.

Η εγκατάσταση ενός browser όπως είναι ο Tor είναι το εύκολο κομμάτι. Το δύσκολο είναι να ξέρει κανείς που να ψάξει μέσα στο Dark Web γνωρίζοντας ότι η πλειοψηφία των ιστοσελίδων χρησιμοποιούνται για παράνομες δραστηριότητες.

Από την στιγμή που ανοίγετε τον browser Tor και εισέρχεστε στο Dark Web έχετε πρόσβαση σε εκείνες τις ιστοσελίδες που ακούτε να γίνεται λόγος στις ειδήσεις και που αναφερθήκαμε πιο πάνω. Είστε μόνο ένα κλικ μακριά απο αυτά. Επιπλέον ελλοχεύει ο κίνδυνος να κατεβάσετε αρχεία που περιέχουν κακόβουλο λογισμικό το οποίο μπορεί να υποκλέψει προσωπικά σας δεδομένα όπως το username και το password απο το ebanking που χρησιμοποιείται για τις τραπεζικές σας συναλλαγές.

Έτσι ενώ η πλοήγηση στο Dark Web δεν είναι παράνομη, μπορεί να αποβεί μοιραία αν δεν γνωρίζετε που πλοηγήστε.

Μηχανές αναζήτησης στο Dark Web

Το πλήθος της πληροφορίας και όλη αυτή η δραστηριότητά μέσα στο Dark Web μπορεί να σας κάνει να πιστεύετε ότι η πρόσβαση σε αυτό είναι εύκολη. Δεν είναι όμως έτσι. Το Dark Web είναι ένα βρόμικο και χαοτικό μέρος του internet όπου ο καθένας είναι ανώνυμος και υπάρχει μια μεγάλη μερίδα χρηστών που προσπαθεί να εξαπατήσει άλλους χρήστες.

Ωστόσο, υπάρχουν μηχανές αναζήτησης στο Dark Web που, ας πούμε, βάζουν μια τάξη σε όλο αυτό το χαοτικό περιεχόμενο. Αλλά ακόμη και οι καλύτερες απο αυτές αδυνατούν να εντοπίζουν και να καταγράφουν το – συνεχώς μεταβαλλόμενο και ογκώδες – περιεχόμενο μέσα σε αυτό. Η χρήση μιας τέτοιας μηχανής αναζήτησης θυμίζει την μηχανή αναζήτησης του Yahoo στις αρχές το 1990 όπου πολλές φορές επέστρεφε αποτελέσματα που δεν είχαν καμία σχέση με τις λέξεις κλειδιά της αναζήτησης. Μια γνωστή μηχανή αναζήτησης που τρέχει στο Dark Web είναι η Grams.

Μια άλλη πρακτική που χρησιμοποιούν οι χρήστες του Dark Web είναι να συμβουλεύονται ιστοσελίδες, όπως το The Hidden Wiki , που περιέχουν λίστες άλλων ιστοσελίδων. Αλλά ακόμη και αυτές αδυνατούν να διατηρούν ενημερωμένες τις λίστες αυτές.

Οι ιστοσελίδες του Dark Web

Γενικά η εμφάνιση των ιστοσελίδων του Dark Web δεν διαφέρει απο αυτή των ιστοσελίδων που βρίσκονται στο επιφανειακό internet. Μια οφθαλμοφανή διαφορά θα διαπιστώσετε στην δομή των ονομάτων που χρησιμοποιούν. Δεν θα βρείτε ιστοσελίδες που να τελειώνουν σε .com ή .gr ή .edu κτλ. Οι ιστοσελίδες στο Dark Web τελειώνουν σε .onion. Επίσης χρησιμοποιούν μεγάλα και μη-φιλικά ονόματα που είναι δύσκολο να θυμάται κανείς, όπως είναι το http://grams7enufi7jmdl.onion/ το οποίο οδηγεί στην μηχανή αναζήτησης Grams στην οποία αναφερθήκαμε πιο πάνω.

Όπως έχουμε πει, μεγάλο ποσοστό των ιστοσελίδων αυτών έχουν δημιουργηθεί από απατεώνες οι οποίοι για να αποφύγουν την οργή των θυμάτων τους αλλάζουν συνεχώς ονόματα. Ακόμη και διάσημες – μεταξύ των χρηστών – ιστοσελίδες αγοροπωλησιών μπορεί να εξαφανιστούν ή να αλλάξουν όνομα μετά από ένα ή δύο χρόνια ή όταν, τέλος πάντων, αποφασίσουν οι δημιουργοί τους ότι έχουν εισπράξει αρκετά χρήματα από τους πελάτες τους.

Τί είναι το Βαθύ Διαδίκτυο (Deep Web) και ποια η διαφορά του με το Dark Web

Παρ’ ότι στον δημόσιο λόγο και σε πολλά άρθρα στο internet συνηθίζουν (εσφαλμένα) να ταυτίζουν αυτούς τους δύο όρους, δεν αναφέρονται στο ίδιο πράγμα. Υπάρχει μια διαφοροποίηση μεταξύ Dark Web και Deep Web. Το Deep Web (Βαθύ Διαδίκτυο) ΔΕΝ είναι “σκοτεινό” με την κακή έννοια το όρου όπως το Dark Web. Είναι και αυτό σκοτεινό αλλά με την έννοια του μη ορατού, καθώς το Deep Web αναφέρεται σε όλο το περιεχόμενο των ιστοσελίδων που ΔΕΝ επιτρέπεται οι μηχανές αναζήτησης να το προσπελάσουν και να το καταγράψουν με αποτέλεσμα να μην μπορεί ένας χρήστης να φθάσει σε αυτό ψάχνοντας στις μηχανές αναζήτησης.

Έτσι το Deep Web περιλαμβάνει το Dark Web, αλλά περιλαμβάνει επίσης και όλες τις βάσεις δεδομένων, όλα τα web mails, όλα τα περιεχόμενα των forums που είναι μόνο για εγγεγραμμένους χρήστες και γενικά όλο το περιεχόμενο του internet που βρίσκεται πίσω από συστήματα Paywalls. Ως σύστημα Paywalls περιγράφεται εκείνο το σύστημα το οποίο επιτρέπει στον διαχειριστή μιας ιστοσελίδας να ορίσει ποια από τα περιεχόμενα της θα είναι ελεύθερα για όλους και ποια θα είναι διαθέσιμα μόνο για εγγεγραμμένους χρήστες.

Ένα απλό παράδειγμα για να το κατανοήσετε καλύτερα: Το Outlook είναι το webmail της Microsoft. Για να έχει κάποιος πρόσβαση στα email του θα πρέπει να συνδεθεί με το username και password του. Το περιεχόμενο των emails ΔΕΝ είναι φυσικά προσπελάσιμο από μηχανές αναζήτησης όπως η Google που δουλειά της είναι να εντοπίζει και να καταγράφει νέο περιεχόμενο στο λεγόμενο ελεύθερο ή επιφανειακό internet (περιεχόμενα δηλαδή που είναι ελεύθερα). Έτσι λέμε ότι το περιεχόμενο των email αυτών βρίσκεται στο Deep Web.

Ένα άλλο παράδειγμα. Τα περιεχόμενα του γνωστού στην Ελλάδα φόρουμ της ιστοσελίδας disabled.gr, δημιουργός του οποίου ήταν ο Νίκος Βουλγαρόπουλος, είναι απροσπέλαστα για τις μηχανές αναζήτησης, αφού για να διαβάσει κάποιος το περιεχόμενο του φόρουμ θα πρέπει να κάνει login σε αυτό. Άρα λέμε ότι το περιεχόμενο του φόρουμ βρίσκεται στο Deep Web, ενώ τα υπόλοιπα άρθρα για την αναπηρία, τα νέα και οι ειδήσεις και όλο το υπόλοιπο περιεχόμενο που είναι ελεύθερο στο disabled.gr χωρίς username και κωδικό λέμε ότι βρίσκεται στο επιφανειακό internet. Το disabled.gr δεν λειτουργεί πια και ο Νίκος Βουλγαρόπουλος δεν ζει πια ανάμεσα μας. Χρησιμοποιώ το παράδειγμα αυτό ως φόρο τιμής στον άνθρωπο που αφιέρωσε την ζωή του για να δούμε όλοι εμείς την αναπηρία μας και την αναπηρία των άλλων με άλλο μάτι (ή πιο σωστά, όπως θα έλεγε και αυτός, μας έκανε να την δούμε όπως πραγματικά είναι).

Στο Deep Web βρίσκονται επίσης και τα αρχεία που δεν είναι html όπως εικόνες και video ή που έχουν κάποια άλλη μορφή την οποία δεν μπορούν να διαχειριστούν οι μηχανές αναζήτησης.

Έτσι κάθε φορά που βλέπετε τα email σας στο web mail, ή όταν κάνετε μια μεταφορά μέσα απο το web banking της τράπεζας σας, ή όταν διαβάζετε τα posts ενός φόρουμ στο οποίο έχετε πρόσβαση με username και password (και ο διαχειριστής του οποίου έχει προστατέψει το περιεχόμενο των posts απο της μηχανές αναζήτησης), μπορείτε να πείτε ότι πλοηγήστε στο Deep Web.

Συμπεράσματα

Η πρόσβαση στο Dark Web είναι πολύ εύκολη, αλλά η πλοήγηση σε αυτό κρύβει παγίδες ιδιαίτερα για έναν αρχάριο χρήστη του internet. Ο κίνδυνος να πέσει κανείς θύμα απάτης είναι υπαρκτός. Είναι συχνό το φαινόμενο hackers να εμφυτεύουν αόρατους ιούς μέσα σε σπασμένα προγράμματα που μπορεί κάποιος να βρει δωρεάν και να εγκαταστήσει στον υπολογιστή του γλιτώνοντας έτσι την αγορά τους από την επίσημη ιστοσελίδα. Το μεγαλύτερο ποσοστό των ιών αυτών υποκλέπτουν usernames και passwords που χρησιμοποιεί ο χρήστης σε διάφορες ιστοσελίδες συμπεριλαμβανόμενων και των web banking των τραπεζών. Έτσι από την μια μέρα στην άλλη μπορεί να βρεθεί με άδειο τον τραπεζικό του λογαριασμό, πληρώνοντας έτσι το “δωρεάν” πολύ ακριβά.

Υπάρχει καλή πλευρά του Dark Web; Η απάντηση είναι ναι υπάρχει, όσο παράδοξο και αν ακούγεται αυτό. Υπάρχει μια ολόκληρη κοινότητα χρηστών εκεί έξω που χρησιμοποιεί το Σκοτεινό Διαδίκτυο για να κάνει ότι κάνει η πλειοψηφία των χρηστών στο επιφανειακό internet. Οι χρήστες αυτοί υποστηρίζουν με ζέση το γεγονός ότι η πλοήγηση στο επιφανειακό internet ισοδυναμεί με τον τερματισμό της ιδιωτικής τους ζωής καθώς μεγάλες εταιρίες όπως η Google συσσωρεύουν μεγάλο αριθμό προσωπικών δεδομένων και προτιμήσεων μέσω της μηχανής αναζήτησης, του Gmail ή του Google maps. Έτσι προτιμούν να χρησιμοποιούν ιστοσελίδες και υπηρεσίες του Dark Web μέσα στο οποίο η ταυτότητα του υπολογιστή τους είναι κρυφή και συνεχώς μεταβαλλόμενη. Υπάρχει ένα ενδιαφέρον video στο Youtube με τίτλο The Dark Net isn’t what you think. It’s actually key to our privacy στο οποίο παρουσιάζονται επιχειρήματα υπέρ της χρήσης του Dark Web και κατά του επιφανειακού internet.

Αν αυτό το άρθρο σας έχει εξάψει την περιέργεια και θέλετε να δείτε πως είναι να πλοηγήστε μέσα στο Dark Web, ο καλύτερος τρόπος για να σβήσετε αυτήν την έξαψη – ειδικά αν θεωρείτε τον εαυτό σας αρχάριο χρήστη του internet – είναι να αναζητήσετε video στο Youtube (όπως αυτό όπου χρήστες σας παρουσιάζουν στον υπολογιστή τους πως είναι οι ιστοσελίδες του Dark Web και η πλοήγηση μέσα σε αυτό.