Τεκμήρια και φόροι πολυτελείας σε σκάφη και πλωτά: αναλυτικά όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε απέναντι στη «φοροτρικυμία» που έρχεται!

Τεκμήρια και φόροι πολυτελείας σε σκάφη και πλωτά: αναλυτικά όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε απέναντι στη «φοροτρικυμία» που έρχεται!

Τα σκάφη αναψυχής και οι βάρκες είναι συνδεδεμένες με τους πολίτες της Ελλάδας, μιας από τις διαχρονικά πιο ταυτισμένες με τη θάλασσα χώρες ανά τον κόσμο. Εν τούτοις, ούτε τα 6.000 νησιά, νησίδες και βραχονησίδες, ούτε η παραδοσιακή σχέση με τη θάλασσα είναι ικανά να σταματήσουν από τους φόρους πολυτελείας και τα τεκμήρια στα οποία υπάγονται όσοι διαθέτουν κάποιο μικρό… ή μεγάλο πλωτό στην κατοχή τους!

Η κατάσταση που έχει προκύψει μοιάζει φορτωμένη με πολλούς… φόρους και μπερδεμένη. Γι’ αυτό απαιτείται επιπλέον προσοχή προκειμένου ο κάθε ιδιοκτήτης να ξέρει τι πληρώνει. Σύμφωνα με τη διαμορφωθείσα κατάσταση, ο φόρος πολυτελούς διαβίωσης για σκάφη από 5 μέτρα και πάνω ισούται με το γινόμενο του ποσού της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης επί συντελεστή 13%.

Από τον φόρο εξαιρούνται τα ιστιοφόρα σκάφη και πλοία αναψυχής που έχουν κατασκευαστεί ή κατασκευάζονται στην Ελλάδα εξ ολοκλήρου από ξύλο, τύπου τρεχαντήρι, βαρκαλάς, πέραμα, τσερνίκι, λίμπερτυ, τα οποία προέρχονται από ελληνική ναυτική παράδοση.

Τεκμήρια διαβίωσης: πώς έχουν διαμορφωθεί

Το τεκμήριο διαβίωσης στα μηχανοκίνητα σκάφη ανοικτού τύπου (χωρίς χώρο ενδιαίτησης), ταχύπλοα και μη, ολικού μήκους μέχρι 5 μέτρα, ορίζεται σε 4.000€. Για τα σκάφη πάνω από 5 μέτρα το ποσό αυτό αυξάνεται κατά 2.000€ το μέτρο. Στα μηχανοκίνητα ή μεικτά σκάφη με χώρους ενδιαίτησης, ολικού μήκους μέχρι και 7 μέτρα, το τεκμήριο ανέρχεται σε 12.000€.

Για σκάφη πάνω από 7 (και μέχρι 10 μέτρα ολικού μήκους) προστίθενται 3.000€ ανά επιπλέον μέτρο μήκους, για τα πάνω από 10 (και μέχρι 12 μέτρα ολικού μήκους) προστίθενται 7.500€ ανά επιπλέον μέτρο μήκους, για τα πάνω από 12 (και μέχρι 15 μέτρα ολικού μήκους) 15.000€ ανά επιπλέον μέτρο μήκους, για τα πάνω από 15 (και μέχρι 18 μέτρα ολικού μήκους) 22.500€ ανά επιπλέον μέτρο μήκους, για τα πάνω από 18 (και μέχρι 22 μέτρα ολικού μήκους) 30.000€ ανά επιπλέον μέτρο μήκους.

Τέλος, για τα σκάφη πάνω από 22 μέτρα ολικού μήκους προστίθενται 50.000€ ανά επιπλέον μέτρο μήκους.

Για σκάφη ανοικτού τύπου πάνω από 12 μέτρα το τεκμήριο αυξάνεται κατά 2.000€. 

Μειώσεις τεκμηρίων: πότε προκύπτουν

Σημαντικές εκπτώσεις στην ετήσια αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης, που προκύπτει από την κυριότητα ή η κατοχή σκάφους αναψυχής, δίνουν οι παρακάτω περιπτώσεις που προβλέπονται από το φορολογικό νόμο 3842 (ΦΕΚ Α’ 58/23-04-2010):

1. Ακινησία σκάφους

Μειώνει σημαντικά το ετήσιο τεκμήριο ανάλογα με το διάστημα που το σκάφος θα μείνει (και θα δηλωθεί) σε ακινησία. Δηλαδή, το τεκμήριο θα ισχύει μόνον για τους μήνες χρήσης του σκάφους, αρκεί να αξιοποιηθούν οι σχετικές «ευεργετικές» διατάξεις.

Αν για παράδειγμα, το σκάφος αναψυχής ανοικτού τύπου μήκους πέντε (5) μέτρων έχει τεκμήριο για χρήση όλο το χρόνο 4.000€ αλλά  χρησιμοποιηθεί 3 μήνες, το τεκμήριο που θα ισχύει είναι μόνο 1000€.

2. Παλαιότητα σκάφους

Τα τεκμήρια μειώνονται κατά 15% μετά την παρέλευση 5ετίας, κατά 30% μετά την παρέλευση 10ετίας από την για πρώτη φορά εγγραφή στο Νηολόγιο ή στο Λεμβολόγιο ή στο Βιβλίο Εγγραφής Μικρών Σκαφών – Β.Ε.Μ.Σ., ανάλογα με το ολικό μήκος του σκάφους.

3. Ηλικία του κατόχου σκάφους

Τα τεκμήρια μειώνονται κατά 30% στους συνταξιούχους που έχουν υπερβεί το 65ο έτος της ηλικίας τους.

4. Είδος του σκάφους

Τα τεκμήρια μειώνονται κατά 50% για τα ιστιοφόρα με χώρους ενδιαίτησης και κατά το ίδιο ποσοστό 50% για τα πλοία αναψυχής που κατασκευάζονται στην Ελλάδα εξ ολοκλήρου από ξύλο (τύπων «τρεχαντήρι», «βαρκαλάς», «πέραμα», «τσερνίκι» και «λίμπερτυ», που προέρχονται από την ελληνική ναυτική παράδοση.

5. Μόνιμη κατοικία στο εξωτερικό

Το τεκμήριο δεν εφαρμόζεται στα σκάφη αναψυχής ιδιωτικής χρήσης, κυριότητας ή κατοχής μονίμων κατοίκων εξωτερικού.

6. Επαγγελματικά σκάφη

Τα σκάφη επαγγελματικής χρήσης δεν λαμβάνονται υπόψη για την αντικειμενική δαπάνη

Ακινησία σκάφους: πώς αλλάζει τα δεδομένα

Για τη μείωση της αντικειμενικής δαπάνης ιδιωτικών σκαφών, ο κάτοχος μπορεί να δηλώσει την ακινησία του για όσο διάστημα επιθυμεί. Παραδίδει την άδεια εκτέλεσης πλοών στη λιμενική αρχή που βρίσκεται σε ακινησία το σκάφος, με αποτέλεσμα να φορολογηθεί μόνον για το διάστημα που χρησιμοποιεί τη βάρκα. Οποτεδήποτε επιθυμεί, μπορεί να κάνει άρση της ακινησίας ή να πάρει την άδεια να χρησιμοποιήσει το σκάφος του και στη συνέχεια να την ξανακαταθέσει. Η ημέρα που παραλαμβάνεται η άδεια και αυτή που κατατίθεται, λογίζεται σα να ήταν το σκάφος σε κίνηση (ΔΕΝ λογίζονται δηλαδή ως ακινησία).

 Τέλος του έτους, οι κάτοχοι των σκαφών παραλαμβάνουν τη βεβαίωση ακινησίας από τη λιμενική αρχή που έχουν ανοίξει το φάκελο ακινησίας και δηλώνουν τους μήνες κίνησης στη φορολογική δήλωση. Η βεβαίωση του λιμεναρχείου δεν αναφέρει τους συνολικούς μήνες ακινησίας, παρά μόνο τα χρονικά διαστήματα μέσα στο έτος που κατατέθηκε και πάρθηκε η άδεια. Ο υπολογισμός, γίνεται από τον ίδιο τον κάτοχο του σκάφους. 

Πώς υπολογίζονται σωστά οι ημέρες ακινησίας στα σκάφη

Πολλοί ιδιοκτήτες σκαφών υπολογίζουν τους μήνες ακινησίας λανθασμένα στην περίπτωση που παραλαμβάνουν την άδεια περισσότερες από μια φορές μέσα στο έτος.

Αυτό συμβαίνει διότι θωρούν λανθασμένα ότι από τη στιγμή που μέσα στο μήνα, έχουν συνολικά σε ακινησία το σκάφος 16 ημέρες, τότε πιάνεται ολόκληρος ο μήνας σε ακινησία. Αυτό όμως όπως είπαμε, ισχύει μόνον στην περίπτωση που μέσα στο έτος κατατεθεί η άδεια μόνον μια φορά και όχι στην περίπτωση που γίνεται περισσότερες φορές.

 Ο νόμος ορίζει ότι για τον προσδιορισμό ακινησίας σκαφών, ισχύει ακριβώς ό, τι και στα αυτοκίνητα.

Για την ακρίβεια, ο νόμος αναφέρει:

Σε περίπτωση που οι ιδιοκτήτες θέτουν περισσότερες από μία φορά το χρόνο τα αυτοκίνητά τους σε ακινησία, από 16 ημέρες το μήνα και πάνω και τα κυκλοφορούν τις υπόλοιπες ημέρες, για τον υπολογισμό της αντικειμενικής δαπάνης μέσα στο χρόνο, θα αθροίζονται οι μέρες κυκλοφορίας του αυτοκινήτου μέσα στο χρόνο και το άθροισμά τους θα διαιρείται με τον αριθμό 30.

Το πηλίκο αυτής της διαίρεσης θα δίνει τους μήνες κυκλοφορίας με βάση τους οποίους θα γίνεται ο υπολογισμός της αντικειμενικής δαπάνης από την κυριότητα ή την κατοχή του Ε.Ι.Χ. αυτοκινήτου. Το ίδιο όπως είπαμε, ισχύει και για τα σκάφη 

Παράδειγμα λανθασμένου υπολογισμού ακινησίας

Καταθέτουμε την άδεια 16 ημέρες το μήνα για έναν ολόκληρο χρόνο και κάνουμε χρήση τις επόμενες 14. Πάμε δηλαδή κάθε μήνα και καταθέτουμε την άδεια και στη συνέχεια την παίρνουμε πίσω.

Λανθασμένα οι περισσότεροι δηλώνουν πως το σκάφος ήταν σε ακινησία και τους 12 μήνες, αφού υποθέτουν πως αφού μέσα στο μήνα είχαν σε ακινησία τις 16 ημέρες, τότε λογίζεται ολόκληρος ο μήνας ως ακινησία. Δεν είναι όμως έτσι…

Παράδειγμα σωστού υπολογισμού ακινησίας

Ας υποθέσουμε για λόγους ευκολίας πως ο μήνας έχει 30 ημέρες. Αφού τις 16 ημέρες του μήνα, το σκάφος είναι σε ακινησία, σημαίνει πως στις υπόλοιπες 14, ήταν σε κίνηση.

 Άρα: 14 ημέρες x 12 μήνες = 168 ημέρες κίνησης συνολικά

168 : 30 = 5,6 μήνες σε κίνηση ( 5 μήνες και 18 ημέρες ), με τη στρογγυλοποίηση να μετατρέπεται σε 6 μήνες κίνησης, άρα και 6 ακινησίας.

Εάν οι ημέρες ήταν 160, τότε θα είχαμε 160 : 30 = 5,3 μήνες σε κίνηση ( 5 μήνες και 10 ημέρες ), οπότε με τη στρογγυλοποίηση, μετατρέπεται σε 5 μήνες κίνησης, άρα 7 ακινησίας.