Ένα 8χρονο αγόρι νεκρό στο Παρίσι μετά από σοβαρό αιμολυτικό ουραιμικό σύνδρομο (HUS). Ένα 12χρονο κορίτσι σε κωματώδη κατάσταση που δεν αντιδρά στα ερεθίσματα των γύρω της. Ένα νεογέννητο μωρό νεκρό οκτώ ώρες μετά τη γέννηση, πιθανώς από ενδομήτρια μόλυνση. Ένα 7χρονο παιδί με πολλαπλές ανακοπές καρδιάς. Άλλες οικογένειες έχουν πληγεί χειρότερα, όπως αυτή με τα τρία παιδιά, ηλικίας 2, 9 και 10 ετών, που εισήχθησαν στο νοσοκομείο εσπευσμένα στα τέλη Ιανουαρίου και νοσηλεύτηκαν έως τις αρχές Φεβρουαρίου και σήμερα υποφέρουν με σοβαρά επακόλουθα.

Το κοινό στοιχείο αυτών των τραγωδιών είναι ότι συνέβησαν λίγες μέρες μετά την κατανάλωση πίτσας της σειράς Fresh’up της εταιρίας Buitoni που παράγονται στο ίδιο εργοστάσιο της Nestlé. Σύμφωνα με τις αναλύσεις, τα παιδιά μολύνθηκαν από τα βακτήρια Escherichia coli (E. coli), όπως αναφέρει η Le Monde.

Μία προκαταρκτική έρευνα ξεκίνησε στις 22 Μαρτίου από το Τμήμα Δημόσιας Υγείας της Εισαγγελίας του Παρισιού, κυρίως για «έκθεση σε κίνδυνο άλλων, ακούσιους τραυματισμούς και ακούσια ανθρωποκτονία», και την Τετάρτη 13 Απριλίου, διεξήχθησαν έρευνες από την Κεντρική Υπηρεσία της Αστυνομίας για την καταπολέμηση της οικολογικής καταστροφής και της βλάβης στη δημόσια υγεία στα κεντρικά γραφεία της Nestlé στην πόλη Issy-les-Moulineaux της Γαλλίας, στο εργοστάσιο Caudry και σε αρκετές άλλες εγκαταστάσεις.

Οι έρευνες της Υπηρεσίας Δημόσιας Υγείας της Γαλλίας, που έγιναν από κοινού με το Ινστιτούτο Παστέρ, επιβεβαίωσαν τη σχέση μεταξύ της εμφάνισης ομαδοποιημένων περιπτώσεων HUS και της κατανάλωσης πίτσας Buitoni. Η Υπηρεσία εντόπισε, από τις 13 Απριλίου, 53 επιβεβαιωμένα κρούσματα, μεταξύ των οποίων δύο νεκρά παιδιά, και ερευνούσε 26 άλλα.

Ο δικηγόρος Πιερ Ντεμπιουισόν, ο οποίος υπερασπίζεται 40 περίπου οικογένειες θυμάτων, θεωρεί πολύ αργό το χρόνο αντίδρασης: «Οι πρώτες νοσηλείες έγιναν τον Ιανουάριο και οι γραμμές παραγωγής του εργοστασίου δεν έκλεισαν παρά στις 18 Μαρτίου. Επέτρεψαν τη συνέχιση πώλησης των προϊόντων και τη μόλυνση άλλων παιδιών», δήλωσε στη Le Monde.

Εξέταση του DNA

Ο Όμιλος Nestlé, από την πλευρά του, σφράγισε τις πόρτες του. Επισήμως, ο ελβετικός κολοσσός δεν θέλει πλέον να μιλήσει λόγω των εν εξελίξει νομικών διαδικασιών. «Πρόκειται για ένα βήμα που αποτελεί μέρος της έρευνας. Συνεχίζουμε να συνεργαζόμαστε πλήρως με τις αρχές, για να διασφαλίσουμε την ομαλή λειτουργία του. Σε αυτό το στάδιο, δεν μπορούμε να μοιραστούμε περισσότερες πληροφορίες. Θέλουμε να επιβεβαιώσουμε ότι η ασφάλεια και η ποιότητα των προϊόντων μας είναι οι πρώτες μας προτεραιότητες», αρκέστηκε να πει.

Το εργοστάσιο Caudry σταμάτησε την παραγωγική του δραστηριότητα στις 18 Μαρτίου, την ίδια ημέρα που στάλθηκε ένα δελτίο Τύπου, για την αναγγελία ανάκλησης της πίτσας. Μία απόφαση που ελήφθη «μετά την ενημέρωση για την παρουσία βακτηρίων E. coli στη ζύμη κατεψυγμένης πίτσας από τη σειρά Fraîch’up». Μόνο η μάρκα Buitoni εμφανίζεται σε αυτό το δελτίο Τύπου, το οποίο δεν αναφέρει τον ιδιοκτήτη της, τη Nestlé. Η ιταλική εταιρία Buitoni, η οποία κατασκεύασε την εγκατάσταση Caudry το 1982, δεν υπάρχει πλέον. Αγοράστηκε το 1988 από τον ελβετικό όμιλο, ο οποίος τελικά κράτησε μόνο την επιχείρηση κατεψυγμένης πίτσας.

«Ο όμιλος Buitoni ενημερώθηκε στις 29 Μαρτίου από τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού, Κατανάλωσης και Καταστολής της Απάτης (DGCCRF) ότι περιπτώσεις μόλυνσης, εκ των οποίων μερικές είναι σοβαρές, θα μπορούσαν να συνδεθούν με την παρουσία βακτηρίων E. coli στη ζύμη κατεψυγμένης πίτσας από τη σειρά Fraîch’up», γράφει δελτίο Τύπου στις 30 Μαρτίου, όπου ομοίως δεν αναφέρεται το όνομα της Nestle.

Η εξέταση του DNA έδειξε το εξής: το γονιδίωμα των βακτηρίων που βρέθηκαν στην πίτσα μετά τον προσδιορισμό αλληλουχίας και την ανάλυση αποδείχθηκε παρόμοιο με αυτό των βακτηρίων που ελήφθησαν από άρρωστα παιδιά.

Στις 30 Μαρτίου, ο Ζερόμ Ζατόν, Γενικός Διευθυντής της εταιρίας Nestlé Γαλλίας, μίλησε ζωντανά από το εργοστάσιο Caudry, για να πει ότι «δεν καταλαβαίνει τι συνέβη». Υποθέτει μόλυνση της ζύμης. Την επόμενη μέρα, δημοσιοποιήθηκαν φωτογραφίες που είχαν δημοσιευθεί στο διαδίκτυο το Μάιο του 2021 από έναν ανώνυμο πληροφοριοδότη, για να καταγγείλει τις συνθήκες υγιεινής σε αυτό το εργοστάσιο.

Ο Γενικός Διευθυντής Επικοινωνίας της Nestlé Γαλλίας, Πιερ-Αλεξάντρ Τελιέ, αναγνώρισε, στη συνέχεια, ότι αυτές οι λήψεις τραβήχτηκαν πράγματι στο εργοστάσιο πίτσας, αλλά ισχυρίστηκε ότι δεν αντιστοιχούν στη συνήθη κατάστασή του. Επεσήμανε το αρνητικό αποτέλεσμα 75 μετρήσεων που πραγματοποιήθηκαν στο χώρο από την εταιρία, χωρίς να δώσει την ημερομηνία των δειγμάτων, και υπογράμμισε ότι δύο επίσημοι έλεγχοι που πραγματοποιήθηκαν το Σεπτέμβριο του 2020 και το Μάρτιο του 2021 δεν εντόπισαν καμία απόκλιση από τους κανονισμούς.

Τι έδειξαν οι έλεγχοι

Μία έκδοση που τροποποιήθηκε σε μεγάλο βαθμό από τις υπηρεσίες πρόληψης της απάτης, η «πρώτη διάθεση στην αγορά», που θεωρείται περισσότερο σαν έλεγχος, διότι η εταιρία προειδοποιήθηκε, στην πραγματικότητα οδήγησε σε παρατηρήσεις ως προς την υγιεινή. Σε αυτήν την περίπτωση, διοργανώθηκε μία «αντεπίσκεψη». Μόνο που το Μάρτιο του 2021, η πανδημία του κορωναϊού ανάγκασε τις αρχές να προγραμματίσουν τη συνάντηση, για να βεβαιωθούν ότι οι συνομιλητές βρίσκονταν στο χώρο. Και η αντεπίσκεψη κρίθηκε τότε ικανοποιητική.

Κατά τη διάρκεια δύο επιθεωρήσεων που διεξήχθησαν στις 22 και 29 Μαρτίου 2022, ένα χρόνο αργότερα, τη στιγμή όπου η διερεύνηση των ομαδοποιημένων περιπτώσεων HUS υποδείκνυε ήδη την περιοχή Caudry, «παρατηρήσαμε μία ιδιαιτέρως σαφή επιδείνωση των συνθηκών του εργοστασίου συγκριτικά με αυτό που είχαμε παρατηρήσει πριν», εξηγεί η DGCCRF.

Ενώ η Nestlé είχε ζητήσει τη δυνατότητα επανεκκίνησης της γραμμής για την παραγωγή της πίτσας με μαγειρεμένη ζύμη, (το εργοστάσιο διαθέτει δύο γραμμές, μία εκ των οποίων, με ωμή ζύμη, παράγει τη Fraîch’Up), η απάντηση των αρχών ήταν σαφής: «Η κατάσταση των εγκαταστάσεων και του εξοπλισμού, οι συνθήκες αποθήκευσης και διακίνησης των τροφίμων δεν επιτρέπουν τη διατήρηση της βιομηχανικής δραστηριότητας της εγκατάστασης, η οποία αποτελεί, ως εκ τούτου, απειλή για τη δημόσια υγεία», σημειώνει η νομαρχιακή απόφαση της 1ης Απριλίου, καταγγέλλοντας μάλιστα «την παρουσία τρωκτικών στο εργαστήριο αρτοποιίας».

Αυτή η σειρά γεγονότων αμφισβητεί την ικανότητα των αρχών να ελέγχουν αποτελεσματικά την ασφάλεια των τροφίμων, η οποία εξακολουθεί να βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στους βιομηχανικούς αυτοέλεγχους. «Στην ανακοίνωση των εταιριών, μας δίνεται η εντύπωση ότι όλα έγιναν σωστά, αλλά από τη στιγμή, όπου τα μολυσμένα προϊόντα έχουν καταναλωθεί, είναι καλό το ότι υπήρξε πρόβλημα κάπου», αντέδρασε ο Κεντάν Γκιγιεμάν, πρόεδρος της Ένωσης για την Υγεία των Παιδιών, που δημιουργήθηκε μετά την υπόθεση Lactalis, το 2017-2018, κατά την οποία δεκάδες μωρά είχαν μολυνθεί με σαλμονέλα καταναλώνοντας βρεφικό γάλα, σύμφωνα με τη Le Monde.

Άφαντη η Nestlé

Όπως και με την υπόθεση Lactalis πριν από πέντε χρόνια, ο ελβετικός κολοσσός δέχεται πλέον κριτική και για την ελλιπή επικοινωνία του. «Η Nestlé δεν λέει τίποτα, δεν υπάρχει κανένα μήνυμα ενσυναίσθησης προς τις οικογένειες. Ωστόσο, μιλάμε για δεκάδες μολυσμένα παιδιά, μερικά νεκρά, άλλα με σοβαρά τραύματα», τονίζει ο Ντεμπιουισόν.

Ενώ έχουν ήδη κατατεθεί αρκετές καταγγελίες, κι έτσι ο δικηγόρος περιμένει τον διορισμό Ανακριτή, «διαφορετικά το υπερασπιστικό μας έργο θα περιοριστεί σημαντικά». Ο Ντεμπιουισόν δήλωσε ότι φοβάται καθυστερήσεις παρόμοιες με εκείνες της έρευνας για τη Lactalis, η οποία δεν έχει οδηγήσει σε κανένα μέχρι σήμερα κατηγορητήριο, παρά την έναρξη δικαστικής έρευνας. «Χαιρετίζουμε τις έρευνες της 13ης Απριλίου, αλλά φοβόμαστε ότι κάποια στοιχεία μπορεί να έχουν εξαφανιστεί», συνεχίζει ο δικηγόρος.

Κατά ειρωνικό τρόπο, η Nestlé είχε εκδώσει ένα ανακοινωθέν το Δεκέμβριο του 2021 ως προς το ίδιο εργοστάσιο πίτσας στο Caudry. Σε ενημερωτικό δελτίο που εστάλη στον Τύπο και στους θεσμικούς εταίρους, η ανακοίνωση του Ομίλου πρότεινε μία εικονική περιήγηση στον τόπο παραγωγής. Μία πρόσκληση, για να ανακαλύψει κανείς «τα παρασκήνια του εργοστασίου» και «τα διάφορα στάδια στην παρασκευή της πίτσας Buitoni». Με τίτλο «Εργοστάσιο ή γιγαντιαία πιτσαρία;», το βίντεο δεν είναι πλέον προσβάσιμο σήμερα.

ΠΗΓΗ