Έρευνα της Αρχής Προστασίας Δεδομένων για τη συνεργασία κυβέρνησης με Palantir

Αναλυτική ενημέρωση από το υπουργείο Υγείας και το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, σχετικά με τη συνεργασία της ελληνικής κυβέρνησης με την Palantir TechnologiesΗ αμφιλεγόμενη Palantir Technologies και το κρυφό σύμφωνο με την ελληνική κυβέρνηση για την αντιμετώπιση της πανδημίας, έχει ζητήσει με έγγραφό της από τις 18 Δεκεμβρίου η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ), σύμφωνα με πληροφορίες του inside story.

H Ανεξάρτητη Αρχή κινήθηκε αυτεπάγγελτα, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της βάσει του άρθρου 58 (Εξουσίες) του Γενικού Κανονισμού Προστασίας ΔεδομένωνΚανονισμός (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Απριλίου 2016, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών και την κατάργηση της οδηγίας 95/46/ΕΚ (Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων) (ΓΚΠΔ) και των άρθρων 13 (Καθήκοντα της Αρχής) και 15 (Ερευνητικές και διορθωτικές εξουσίες) του νόμου 4624/2019NOMOΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘΜ. 4624 Τεύχος A’ 137/29.08.2019.

H συμφωνία με την Palantir, σύμφωνα με πηγή του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, προστατεύεται από ρήτρα εμπιστευτικότητας, όμως όπως εξηγεί η MKO Homo DigitalisHomo Digitalis, που έχει στόχο την υπεράσπιση των ανθρώπινων δικαιωμάτων στην ψηφιακή εποχή, η ΑΠΔΠΧ έχει την εξουσία να διενεργεί στο έδαφός της έρευνες σχετικά με την εφαρμογή της κείμενης νομοθεσίας για την προστασία των προσωπικών δεδομένων και την εξουσία να αποκτά πρόσβαση σε όλες τις πληροφορίες που απαιτούνται για τους σκοπούς του σχετικού ελέγχου και την εκτέλεση των καθηκόντων της, χωρίς να μπορεί να της αντιταχθεί κανενός είδους απόρρητο.

Αυτή η ρήτρα εμπιστευτικότητας ήταν και ο λόγος που η πηγή του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης με την οποία συνομιλήσαμε ήταν φειδωλή στις πληροφορίες που μας έδωσε πριν τη δημοσίευση του αρχικού ρεπορτάζ μας στις 16 ΔεκεμβρίουΗ αμφιλεγόμενη Palantir Technologies και το κρυφό σύμφωνο με την ελληνική κυβέρνηση, ως προς τα δεδομένα που αξιοποιούνται από το λογισμικό της Palantir.

Με βάση εκείνη την ανεπίσημη ενημέρωση, η πλατφόρμα «οπτικοποιεί σε πραγματικό χρόνο δεδομένα τα οποία είναι πλήρως ανώνυμα, όχι (απλώς) ανωνυμοποιημένα». Ζητώντας να μάθουμε περισσότερα, η απάντηση που λάβαμε ήταν πως αφορούν κυρίως την κίνηση, όπως διόδια, λιμάνια και πρατήρια καυσίμων (π.χ. πόση βενζίνη καταναλώθηκε σε συγκεκριμένες ώρες και συγκεκριμένες ημέρες) και πως αυτά τα δεδομένα πρόκειται σύντομα να διατεθούν στην πλατφόρμα Open DataΒρείτε ανοικτά δεδομένα – data.gov.gr για να τα χρησιμοποιήσει όποιος θέλει.

Σύμφωνα με την ίδια πηγή, πέρα από την κίνηση του πληθυσμού υπάρχουν και άλλα δεδομένα που αξιοποιούνται από την πλατφόρμα, αλλά δεν ήταν εφικτό να μας εκτεθούν αναλυτικά, διότι από την ίδια τη σύμβαση δεν προβλέπεται να δοθούν λεπτομέρειες για το περιεχόμενό της. Η συμφωνία αυτή υπογράφηκε «γύρω στις αρχές Απριλίου» και υπαγορεύθηκε από την «ανάγκη να υπάρχουν πολλά δεδομένα σε real time για να μπορεί να προχωρά η Επιτροπή Λοιμωξιολόγων σε εισηγήσεις και η κυβέρνηση σε αποφάσεις» σχετικά με το lockdown.

Από την πρώτη επικοινωνία μας με το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης μέχρι σήμερα, η νέα πλατφόρμα για τα ανοικτά δεδομένα του Δημοσίου έχει ανέβει στον διαδικτυακό αέρα (και είναι σημαντικά πιο φτωχή από την προηγούμενη εκδοχή τηςdata.gov.gr 2 Σεπτεμβρίου 2020 | web.archive.org). Εκεί υπάρχουν αναρτημένα μόλις τρία σύνολα δεδομένωνΜετακινήσεις | data.gov.gr για τις μετακινήσεις (επιβατικό κοινό στον ΟΑΣΑ, κυκλοφορία και δρομολόγια ναυτιλιακών εταιρειών, κυκλοφορία δρόμων στην Αττική). Επομένως μοιάζει αμφίβολο τα συγκεκριμένα στοιχεία να έχουν κομβικό ρόλο στη διατύπωση εισηγήσεων ή στη λήψη αποφάσεων που σχετίζονται με τον περιορισμό της πανδημίας σε ολόκληρη τη χώρα.

Ως προς το αν ζητήθηκε η γνωμοδότηση της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, η ίδια πηγή είχε τονίσει ότι «κανένα από αυτά (τα δεδομένα) δεν εμπίπτει στην κατηγορία αυτήν προκειμένου να ζητηθεί έγκριση από την Αρχή».

Όπως όμως σημειώνουν από την ΑΠΔΠΧ, δεν προβλέπεται από τη νομοθεσία η υποχρέωση να ζητηθεί η γνωμοδότηση της Αρχής προκειμένου να συναφθεί σύμβαση από το Δημόσιο. Με άλλα λόγια, η μη γνωμοδότησή της δεν αποτελεί κάποιου είδους εγγύηση ότι τα δεδομένα αυτά πράγματι δεν εμπίπτουν στην αρμοδιότητά της.

Ως προς την ανωνυμοποίηση των δεδομένων, ο Λευτέρης Χελιουδάκης της Homo Digitalis είναι επιφυλακτικός. «Το υπουργείο μπορεί να θεωρεί ότι έχει επιτυχώς ανωνυμοποιήσει προσωπικά δεδομένα πολιτών και να τα χρησιμοποιεί στις επεξεργασίες που λαμβάνουν χώρα. Ωστόσο, η πραγματική ανωνυμοποίηση προσωπικών δεδομένων είναι μια δύσκολη διαδικασία. Άρα, επιζητούμε να ενημερωθούμε για τις τακτικές που χρησιμοποιούνται για την ανωνυμοποίηση των εν λόγω δεδομένων καθώς και για τα μέτρα που έχουν ληφθεί σχετικά», εξηγεί.

Ένα άλλο ερώτημα που χρήζει τεκμηριωμένης επίσημης απάντησης –πέρα από τα ποια ακριβώς δεδομένα χρησιμοποιούνται και τι δικαιώματα έχει επ’ αυτών η Palantir– είναι αν όλα τα δεδομένα που επεξεργάζονται μέσω της πλατφόρμας της εταιρείας είναι ανωνυμοποιημένα ή αν ορισμένα ανήκουν στην κατηγορία των ψευδωνυμοποιημένων.

Όπως μας εξηγούν από την Αρχή Προστασίας Δεδομένων, στις περιπτώσεις επεξεργασίας όπου τα δεδομένα είναι ανωνυμοποιημένα, δεν υφίσταται ζήτημα προστασίας προσωπικών δεδομένων. Στις περιπτώσεις, όμως, επεξεργασίας ψευδωνυμοποιημένων δεδομένων, όπου θα ήταν δυνατή η ταυτοποίηση του ατόμου, εφαρμόζεται η νομοθεσία περί προστασίας δεδομένων (βλ. σχετικά Αιτιολογική Σκέψη 26 ΓΚΠΔΠροσωπικά δεδομένα): «[…] Τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που έχουν υποστεί ψευδωνυμοποίηση, η οποία θα μπορούσε να αποδοθεί σε φυσικό πρόσωπο με τη χρήση συμπληρωματικών πληροφοριών, θα πρέπει να θεωρούνται πληροφορίες σχετικά με ταυτοποιήσιμο φυσικό πρόσωπο».

Σύμφωνα με τον Λευτέρη Χελιουδάκη, με απλά λόγια «τα ψευδωνυμοποιημένα δεδομένα, είναι ακόμη προσωπικά δεδομένα και εφαρμόζονται κανονικά οι διατάξεις για τη προστασία των προσωπικών δεδομένων επί αυτών, άλλο δηλαδή η ψευδωνυμοποίηση και άλλο η ανωνυμοποίηση. Φανταστείτε τη ψευδωνυμοποίηση ως μια διαδικασία με την οποία “γδύνεις” τα προσωπικά δεδομένα από κάθε πληροφορία που θα μπορούσε να ταυτοποιήσει το υποκείμενο των δεδομένων, αλλά ταυτόχρονα κρατάς φυλαγμένο το “κλειδί” για να μπορείς ανά πάσα στιγμή να ταυτοποιήσεις και πάλι το υποκείμενο των δεδομένων. Αντίθετα στα ανωνυμοποιημένα δεδομένα υποτίθεται ότι δεν θα μπορέσεις ποτέ να ταυτοποιήσεις το υποκείμενο στο οποίο ανήκουν».

Ως προς το πώς γίνεται η ψευδωνυμοποίηση, ο κ. Χελιουδάκης απαντά ότι «δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη διαδικασία. Ο καθένας δηλαδή μπορεί να χρησιμοποιεί μια διαφορετική τακτική ψευδωνυμοποίησης. Το “Ελευθέριος Χελιουδάκης, Διεύθυνση: Αχνιάδων 17-19, Φύλο: Αρσενικό, Νοσοκομείο Εισαγωγής: Ευαγγελισμός”, εάν μας ενδιέφερε να ξέρουμε στο αρχείο μας μόνο το νοσοκομείο εισαγωγής για να μελετάμε τη χωρητικότητα σε αυτό, θα μπορούσε να γίνει πχ: “Όνομα: 435252, Διεύθυνση: 385920, Φύλο: Ε3, Νοσοκομείο Εισαγωγής: Ευαγγελισμός”. Εάν έχουμε κρατήσει το “κλειδί” για να αναστρέψουμε το “435252” σε “Λευτέρης Χελιουδάκης”, τότε έχουμε ψευδωνυμοποίηση. Αντίθετα, η διαδικασία ανωνυμοποίησης των δεδομένων σημαίνει ότι όλα τα αναγνωριστικά στοιχεία απαλείφονται από ένα σύνολο δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, έτσι ώστε το υποκείμενο των δεδομένων να μην είναι πλέον ταυτοποιήσιμο».

Η ψευδωνυμοποίηση χρησιμοποιείται από την αρχή της πανδημίας στις προσπάθειες περιορισμού της εξάπλωσης του κορονοϊού στην Ελλάδα. Για παράδειγμα, ο ΕΟΔΥ, σύμφωνα με την από 14.3.2020 Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (νόμος κύρωσης 4682/2020ΦΕΚ Α’/76/03-04-2020), για τον σκοπό της ιχνηλάτησης παρείχε προς τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας (ΓΓΠΠ), δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα πολιτών επιδημιολογικού συσχετισμού. Με βάση την ίδια ΠΝΠ «[…] Τα δεδομένα είναι ψευδωνυμοποιημένα και αν κριθεί απαραίτητη η επικοινωνία με τα υποκείμενα μπορεί να αρθεί η ψευδωνυμοποίηση».

Τα απαραίτητα προσωπικά δεδομένα για την ζωτικής σημασίας ιχνηλάτηση, λαμβάνονται πλέον μέσω ΗΔΙΚΑΗλεκτρονική Διακυβέρνηση Κοινωνικής Ασφάλισης ΑΕ, η οποία τηρεί από τον Απρίλιο το ηλεκτρονικό μητρώο ασθενών Covid-19. Σε αυτά περιλαμβάνονται: (α) ονοματεπώνυμο, (β) φύλο, (γ) ηλικία, (δ) τηλέφωνο επικοινωνίας, (ε) διεύθυνση κατοικίας (οδός-αριθμός-δήμος-ταχυδρομικός κώδικας), (στ) εισαγωγή ή όχι σε νοσοκομείο, (ζ) το νοσοκομείο εισαγωγής, (η) η διεύθυνση προσωρινού περιορισμού (αν δεν ταυτίζεται με τη διεύθυνση κατοικίας) και (θ) το ΑΜΚΑ ή ο ΠΑΑΥΠΑΠροσωρινός Αριθμός Ασφάλισης και Υγειονομικής Περίθαλψης Αλλοδαπού ή σε περίπτωση έλλειψής τους, άλλου ταυτοποιητικού στοιχείου. Η ΓΓΠΠ δικαιούται επίσης να λαμβάνει τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα του συνοδού του ασθενούς, τα οποία έχουν καταχωρηθεί στο Εθνικό Μητρώο Ασθενών από Covid-19.

Απευθύναμε συγκεκριμένα γραπτά ερωτήματα τόσο προς τον ΕΟΔΥ όσο και προς την Πολιτική Προστασία σχετικά με την Palantir. Συγκεκριμένα ρωτήσαμε αν ο ΕΟΔΥ παρέχει άμεσα ή έμμεσα (ή το έχει κάνει στο παρελθόν) δεδομένα για χρήση και επεξεργασία στην πλατφόρμα της εταιρείας και αν ναι, ποια δεδομένα και σε τι μορφή (συγκεντρωτικά/ ψευδωνυμοποιημένα/ ανωνυμοποιημένα). Ζητήσαμε να μάθουμε ποιοι και πόσοι από από την Επιτροπή Επιδημιολόγων ή από το προσωπικό του Οργανισμού έχουν (ή είχαν στο παρελθόν) πρόσβαση σε αυτήν την πλατφόρμα. Αντίστοιχα ήταν και τα ερωτήματα προς την ΓΓΠΠ. Ωστόσο μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος δεν έχουμε λάβει καμία απάντηση.

Άκαρπη απέβη και η προσπάθειά μας να λάβουμε απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα από την πρόεδρο και διευθύνουσα σύμβουλο της Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Κοινωνικής Ασφάλισης (ΗΔΙΚΑ), Νίκη Τσούμα – λόγω φόρτου εργασίας, όπως μας ενημέρωσαν. Σύμφωνα με την πολιτική προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήραΠολιτική Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα | ΗΔΙΚΑ που ακολουθεί η ΗΔΙΚΑ, η οποία διαχειρίζεται εδώ και χρόνια ευαίσθητα δεδομένα, όπως η ηλεκτρονική συνταγογράφηση, επίσης χρησιμοποιείται η ψευδωνυμοποίηση δεδομένων όπου κρίνεται αναγκαίο. Στο ηλεκτρονικό μητρώο ασθενών Covid-19 της ΗΔΙΚΑ συγκεντρώνονται πολύ χρήσιμα δεδομένα για τον περιορισμό και την επιστημονική ανάλυση της εξάπλωσης της πανδημίας στη χώρα, όπως κρούσματα ανά κατάσταση νοσηλείας (κατ’ οίκον, νοσοκομείο κ.λπ.) και ανά νομό, αποτελέσματα εργαστηριακών ελέγχων κ.ά. Οι χρήστες του μητρώου, ανάλογα με τη διαβάθμιση και τον ρόλο τους έχουν πρόσβαση σε συγκεντρωτικά στοιχεία (από τα οποία δεν μπορούν πλέον να προσδιορισθούν τα υποκείμενα των δεδομένων), σε προσωπικά, ανωνυμοποιημένα ή ψευδωνυμοποιημένα δεδομένα των ασθενών.

Όπως γράφει η σχετική ΚΥΑΚοινή Υπουργική Απόφαση 2650/2020 – ΦΕΚ 1298/Β/10-4-2020 των Κικίλια – Πιερρακάκη, «Το σύστημα αρχειοθέτησης του Εθνικού Μητρώου Ασθενών COVID-19 δομείται σε μορφή web εφαρμογής […] η επεξεργασία όλων των δεδομένων […] υποστηρίζεται από τα υφιστάμενα συστήματα ασφαλείας καθώς και τις υφιστάμενες σχετικές διαδικασίες της ΗΔΙΚΑ ΑΕ […] Το σύστημα αρχειοθέτησης του Εθνικού Μητρώου Ασθενών COVID-19 θα τηρείται, για λογαριασμό του Υπουργείου Υγείας, στο Data Center της ΗΔΙΚΑ ΑΕ για αόριστο χρονικό διάστημα. […] Η ΗΔΙΚΑ ΑΕ αναλαμβάνει την υποχρέωση να διασφαλίζει την πρόσβαση στα δεδομένα του συστήματος αρχειοθέτησης του Εθνικού Μητρώου Ασθενών COVID-19 στους διαπιστευμένους χρήστες του εν λόγω συστήματος αρχειοθέτησης, με βάση τους ρόλους και τα δικαιώματα που τους αποδίδει το Υπουργείο Υγείας […] Βάσει των δικαιωμάτων αυτών, οι χρήστες – χειριστές θα δύνανται να έχουν διαβαθμισμένη πρόσβαση και δυνατότητα για τις ακόλουθες λειτουργίες: (α) να προσθέσουν νέες εγγραφές στο σύστημα, (β) να επεξεργαστούν ήδη καταχωρημένες εγγραφές, (γ) να έχουν δυνατότητα προβολής εγγραφών και (δ) να έχουν δυνατότητα πρόσβασης σε στατιστικές αναφορές του συστήματος επιχειρηματικής ευφυΐας (BI) της ΗΔΙΚΑ ΑΕ. […]. Οι ρόλοι των χρηστών του συστήματος αρχειοθέτησης του Εθνικού Μητρώου Ασθενών COVID-19 καθορίζονται ως εξής: (α) Διαχειριστές Εφαρμογής, (β) Υπεύθυνοι Καταχώρισης στο Μητρώο, (γ) Θεράποντες Ιατροί, (δ) Χρήστες εργαστηριακής διερεύνησης (ε) Χρήστες για σκοπούς ιχνηλάτησης (στ) Χρήστης Στατιστικής Πληροφόρησης». [Μία από τις ερωτήσεις που απευθύναμε στην ΗΔΙΚΑ είναι ποια εταιρεία έχει αναπτύξει το σύστημα επιχειρηματικής ευφυΐας που αναφέρει η ΚΥΑ].

«Τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα των ασθενών, που εντάσσονται στο σύστημα αρχειοθέτησης του Εθνικού Μητρώου Ασθενών COVID-19 τηρούνται ισοβίως και, περαιτέρω, για διάστημα είκοσι ετών από τον θάνατο του ασθενούς. Οι πληροφορίες αυτές δύνανται, μετά τον θάνατο του ασθενούς, να αποθηκεύονται επ’ αόριστον, με τη χρήση τεχνικών ψευδωνυμοποίησης ή/και κρυπτογράφησης, εφόσον θα υποβάλλονται σε επεξεργασία μόνο για τους σκοπούς διαχείρισης υγειονομικών και κοινωνικών συστημάτων και υπηρεσιών […], καθώς, επίσης, και για σκοπούς αρχειοθέτησης προς το δημόσιο συμφέρον, για σκοπούς επιστημονικής ή ιστορικής έρευνας ή για στατιστικούς σκοπούς […]»..

Η Palantir από το 2003 δραστηριοποιείται στην ανάπτυξη ισχυρών εργαλείων ανάλυσης μεγάλων συνόλων δεδομένων (big data) και είναι γνωστή για τις στενές της σχέσεις με τις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες, τις ένοπλες δυνάμεις και άλλες αρχές επιβολής του νόμου, αλλά και για την εμπλοκή στελέχους της στο σκάνδαλο της Cambridge Analytica.

Την ύπαρξη της συνεργασίας της Ελλάδας με την αμφιλεγόμενη Palantir, που ξεκίνησε στην αρχή της πανδημίας, δεν την πληροφορηθήκαμε από επίσημα ελληνικά χείλη ή από κάποια ανάρτηση στη Διαύγεια, όπως υπαγορεύεται από τον σχετικό νόμο ακόμη και για την περίπτωση αποδοχής δωρεάς από την πλευρά του Δημοσίου.

Η πρώτη επιγραμματική αναφοράPalantir’s New ‘Driving Thrust’: Predicting Coronavirus Outbreaks | Bloomberg έγινε στις 2 Απριλίου σε δημοσίευμα του Bloomberg. Το όνομα της Palantir εμφανίζεται και στην τελευταία γραμμή ανακοίνωσηςU.S.-Greece Science and Technology Agreement | State Department του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών για την Ελληνοαμερικανική Συμφωνία Επιστήμης και Τεχνολογίας με ημερομηνία 28 Σεπτεμβρίου, όταν η συνεργασία κρατούσε ήδη πάνω από πέντε μήνες. Στις 25 Νοεμβρίου ακολούθησε ένα tweet από τον πρέσβη των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Τζέφρι Πάιατ, που συνοδευόταν από ένα screenshot από τη συνομιλία που είχε ο Αμερικανός διπλωμάτης με τον Έλληνα υπουργό Υγείας. «Χαίρομαι που βλέπω τον Β. Κικίλια και πάλι για να συζητήσουμε τη συνεχιζόμενη συνεργασία ΗΠΑ-Ελλάδας στον αγώνα κατά του Covid 19. Η φαρμακευτική και τεχνολογική καινοτομία των ΗΠΑ @pfizer, @LillyPad, @AbbottNews, @PalantirTech & άλλων θα βοηθήσουν στη μείωση της πίεσης στο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης στην Ελλάδα και τελικά θα τερματίσουν την πανδημία».

Στην ουσία η συνεργασία και το περίγραμμά της αποκαλύφθηκε οχτώ μήνες μετά την έναρξή της από επιχειρηματική ανακοίνωσηforward-looking statements | Investopedia, την οποία η προσφάτως εισηγμένη εταιρεία στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης εξέδωσε στις 7 ΔεκεμβρίουGreek Government and Palantir Reaffirm Digital Transformation Partnership | Business Wire, με τίτλο «η ελληνική κυβέρνηση και η Palantir επαναβεβαιώνουν τη συνεργασία ψηφιακού μετασχηματισμού». Αφορμή για την ανακοίνωση ήταν η τηλεδιάσκεψη που είχαν στις 3 Δεκεμβρίου ο συνιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Palantir Άλεξ Καρπ και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σχετικά με την «διαρκώς διευρυνόμενη συνεργασία» των δύο πλευρών για την υποστήριξη των ελληνικών προσπαθειών αντιμετώπισης του κορονοϊού. Στην τηλεδιάσκεψη κορυφής συμμετείχαν επίσης ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος της εταιρείας Τζος Χάρις και ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκος Πιερρακάκης, προκειμένου να διερευνήσουν νέους τρόπους ώστε να διατηρήσει η Ελλάδα το προβάδισμά της στο μέτωπο της δημόσιας υγείας.

Σύμφωνα με την ενημέρωση προς το επενδυτικό κοινό, η εταιρεία βρίσκεται σε συνεργασία με την ελληνική πλευρά από την αρχή της πανδημίας προκειμένου να της παρέχει τη δυνατότητα να παίρνει αποφάσεις που βασίζονται σε δεδομένα, ώστε να αντιμετωπίσει την πανδημία της Covid-19 με τη χρήση της πλατφόρμας λογισμικού Palantir FoundryPalantir Foundry | Palantir.com. «Ιδιαίτερη αξία έχει η ανάπτυξη ενός κέντρου ελέγχου κρίσεων για τον πρωθυπουργό, το οποίο παρουσιάζει μια συνολική επισκόπηση της κατάστασης της πανδημίας Covid-19 στην Ελλάδα σε πραγματικό χρόνο». Μάλιστα όπως αναφέρει ο Άλεξ Καρπ, μέρος από τα εύσημα που πήρε η χώρα μας για την επιτυχημένη αντιμετώπιση του πρώτου κύματος οφείλονται και στην εταιρεία του. «Έχουμε διαδραματίσει έναν βασικό ρόλο στην προσπάθειά τους για την αντιμετώπιση της Covid-19, η οποία με βάση την εμπειρία μας ήταν μία από τις καλύτερες παγκοσμίως και ανυπομονούμε να διευρύνουμε αυτή τη συνεργασία για τα επόμενα χρόνια».

Όπως μπορούμε να συμπεράνουμε από αυτή τη διατύπωση, ο διευθύνων σύμβουλος της Palantir πιθανότατα αναφέρεται σε μελλοντική επέκταση της συνεργασίας με την ελληνική κυβέρνηση και σε άλλα πεδία (και την αντιμετώπιση άλλων κρίσεων) που δεν σχετίζονται με την πανδημία, η οποία όλοι ευελπιστούμε ότι σύντομα θα αποτελεί παρελθόν.

Ως προς την πλατφόρμα ανάλυσης δεδομένων της εταιρείας, σύμφωνα με πηγή του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης που μίλησε στο inside story πριν το ρεπορτάζ της 16ης Δεκεμβρίου, διατέθηκε εντελώς δωρεάν στην ελληνική κυβέρνηση. «Η συμφωνία έχει προσδιοριστεί ως δωρεά», ανέφερε. Εξάλλου, σύμφωνα με τα όσα γράφει η ίδια η Palantir στις οικονομικές καταστάσεις τηςFORM 10-Q | SEC, η λογική του «free trial» είναι μέρος του επιχειρηματικού της μοντέλου προς άγρα νέων –επί πληρωμή– πελατών, όπως έγινε για παράδειγμα με το βρετανικό Εθνικό Σύστημα ΥγείαςControversial ‘spy tech’ firm Palantir lands £23m NHS data deal | openDemocracy.net, το οποίο υπέγραψε πρόσφατα νέα σύμβαση με την εταιρεία έναντι 23 εκατ. λιρών.

Η ανακοίνωση της εταιρείας, το ακόλουθο ρεπορτάζ του inside story στις 16 Δεκεμβρίου για το πέπλο αδιαφάνειας που φαίνεται να καλύπτει τη συμφωνία με την ελληνική κυβέρνηση, αλλά και η σχεδόν ταυτόχρονη με το δημοσίευμα μας πρωτοβουλία του VouliWatch για δημοσιοποίηση της σύμβασηςΟ σκιώδης κολοσσός επεξεργασίας δεδομένων, Palantir, σε αδιαφανή συνεργασία με το Υπ. Ψηφιακής Πολιτικής για τον Covid-19 | VouliWatch, πυροδότησαν πλήθος αντιδράσεων εντός και εκτός κοινοβουλίου.

• Την αρχή έκανε στις 10 Δεκεμβρίου η κοινοβουλευτική ομάδα του ΜέΡΑ25Σύμβαση της Ελληνικής Δημοκρατίας ή/και του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης με την εταιρεία Palantir Technologies | ΜέΡΑ25 με αίτημα κατάθεσης εγγράφων, ζητώντας από τον αρμόδιο υπουργό Κυριάκο Πιερρακάκη να καταθέσει στο Σώμα τη σύμβαση ή τις συμβάσεις/συμφωνίες φορέων της Ελληνικής Δημοκρατίας με την εταιρεία Palantir Technologies.
• Σημαντική πρωτοβουλία ανέλαβε και η Homo Digitalis την επομένη του ρεπορτάζ, καταθέτοντας αίτηση προς την Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα προκειμένου να ασκήσει τις ερευνητικές της εξουσίες και να ρίξει φως στην υπόθεση.

• Τη σκυτάλη πήρε ο ΣΥΡΙΖΑ, με ερώτηση και Αίτηση Κατάθεσης ΕγγράφωνΗ συμφωνία της Ελληνικής Κυβέρνησης με την εταιρία επεξεργασίας δεδομένων Palantir Technologies | ΣΥΡΙΖΑ (ΑΚΕ) που υπέβαλαν 63 βουλευτές της αξιωματικής αντιπολίτευσης προς τον υπουργό Επικρατείας & Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κυριάκο Πιερρακάκη. Το ίδιο έπραξε και το Κίνημα ΑλλαγήςΠλαίσιο συνεργασίας Ελληνικού Δημοσίου με την εταιρεία “Palantir Technologies” | ΚΙΝΑΛ.
• Η υπόθεση αναδείχθηκε επίσης από διεθνείς οργανώσεις προάσπισης των ψηφιακών δικαιωμάτων των πολιτών όπως η Privacy International και η EDRiEDRi | Twitter, της οποίας η Homo Digitalis είναι πλήρες μέλος.

• Την Παρασκευή 18 Δεκεμβρίου, μέσω πηγών που μίλησαν στο Euro2dayΔημοσιοποίηση της «κρυφής» σύμβασης με Palantir προετοιμάζει η κυβέρνηση | Euro2day, η κυβέρνηση γνωστοποίησε ότι προετοιμάζει την δημοσιοποίηση της σύμβασης με την Palantir «μέσα στις επόμενες ημέρες».
• Το θέμα της συμφωνίας έφερε στη Βουλή στις 21 Δεκεμβρίου και ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας.