Έκκληση από GREENPEACE για να σταματήσει το πρωτοφανές περιβαλλοντικό έγκλημα του νέου “νομοσχεδίου” του υπουργείου Περιβάλλοντος

30 Απριλίου, 2020
Έκκληση από GREENPEACE για να σταματήσει το πρωτοφανές περιβαλλοντικό έγκλημα του νέου “νομοσχεδίου” του υπουργείου Περιβάλλοντος
WWF Ελλάς και Greenpeace ενώνουν τις δυνάμεις τους και ζητούν από τους πολίτες την έκτακτη και άμεση παρέμβασή τους, προκειμένου να αποσυρθούν οι σκανδαλώδεις διατάξεις από το νομοσχέδιο.

WWF Ελλάς και Greenpeace ενώνουν τις δυνάμεις τους και ζητούν από τους πολίτες την έκτακτη και άμεση παρέμβασή τους, προκειμένου να αποσυρθούν οι σκανδαλώδεις διατάξεις από το νομοσχέδιο για τον “Εκσυγχρονισμό Της Περιβαλλοντικής Νομοθεσίας” που κατέθεσε το ΥΠΕΝ την περασμένη Παρασκευή (24 Απριλίου) προς συζήτηση και ψήφιση στο Ελληνικό Κοινοβούλιο.

Τονίζεται ότι το πολυνομοσχέδιο είχε τεθεί αρχικά σε δημόσια διαβούλευση με 66 άρθρα. Ωστόσο, η τελική έκδοση που κατατέθηκε προς ψήφιση στη Βουλή είχε 130 άρθρα (!), 64 εκ των οποίων δεν είδαν ποτέ το φως της δημοσιότητας κατά τη διαδικασία δημόσιας διαβούλευσης. Πρόκειται για μία από τις πιο τρανταχτές περιπτώσεις αδιαφανών διαδικασιών, η οποία υπονομεύει τη δημοκρατικότητα των θεσμών του πολιτεύματός μας. 

Η παγκόσμια πανδημία και οι πρωτοφανείς επιπτώσεις στις ζωές και την υγεία δισεκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον πλανήτη αναδεικνύουν την ανάγκη για άμεση επίσπευση των αλλαγών στον τρόπο που λειτουργεί η οικονομία: αλλαγές που την καθιστούν κοινωνικά δικαιότερη και πιο ανθεκτική, με έμφαση στην προστασία της δημόσιας υγείας, τον περιορισμό της ρύπανσης, την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και την προστασία των φυσικών οικοσυστημάτων.

Αντί αυτού, με σύσσωμη τη χώρα σε κατάσταση καραντίνας η κυβέρνηση περνάει κυριολεκτικά “κάτω από το τραπέζι” προκλητικές διατάξεις υπέρ των εξορύξεων υδρογονανθράκων σε προστατευόμενες περιοχές της Επικράτειας. 

Συγκεκριμένα, το πολυνομοσχέδιο του ΥΠΕΝ θέτει το φυσικό περιβάλλον της χώρας μας σε πρωτοφανή κίνδυνο, καθώς για πρώτη φορά:

Επιτρέπονται ρητά οι εξορύξεις πετρελαίου και αερίου μέσα σε ζώνες διαχείρισης οικοτόπων και ειδών (Άρθρο 44).

Αφαιρείται από την τοπική κοινωνία και τις δημοτικές αρχές το δικαίωμα γνώμης για βαριά επικίνδυνες και ρυπογόνες εγκαταστάσεις εξόρυξης υδρογονανθράκων στις δημόσιες περιοχές ιδιοκτησίας τους (Άρθρο 110).

Για αυτόν τον λόγο, το WWF Ελλάς και η Greenpeace ξεκινούν κατεπείγουσα δημόσια εκστρατεία συλλογής υπογραφών, με σκοπό να καταψηφιστούν οι επικίνδυνες αυτές διατάξεις από το πολυνομοσχέδιο, οι οποίες θέτουν σε άμεσο κίνδυνο το περιβάλλον και την οικονομία και υπονομεύουν τη δημοκρατία. Καλούμε όλους τους πολίτες να υπογράψουν στον παρακάτω σύνδεσμο, ζητώντας από την κυβέρνηση να αποσύρει τις εν λόγω διατάξεις:

Ο Τάκης Γρηγορίου, υπεύθυνος για θέματα ενέργειας και κλιματικής αλλαγής στο ελληνικό γραφείο της Greenpeace, σχολίασε: “Όταν με αφορμή τον κορωνοϊό πριν λίγες ημέρες οι επιστήμονες του ΟΗΕ τόνισαν ότι ‘η φύση μας στέλνει μήνυμα’, στο Υπουργείο Περιβάλλοντος μάλλον κοιτούσαν αλλού. Δεν εξηγείται αλλιώς ότι κατέθεσαν βιαστικά ένα νομοσχέδιο το οποίο κάνει ακριβώς το αντίθετο από αυτό που ζητά η επιστήμη: αφήνει έκθετα τα φυσικά οικοσυστήματα της χώρας σε μία βρώμικη και επικίνδυνη βιομηχανία, η οποία κανονικα θα έπρεπε να μετράει λίγα χρόνια ζωής ακόμα. Ζητάμε τη βοήθεια του κόσμου να το ανατρέψουμε αυτό και να διεκδικήσουμε το μέλλον που όλοι ξέρουμε ότι δικαιούμαστε”.

Η Θεοδότα Νάντσου, επικεφαλής πολιτικής, WWF Ελλάς, σχολίασε: “Το νομοσχέδιο δίνει την εικόνα μιας κυβέρνησης που αδυνατεί να αφουγκραστεί τα περιβαλλοντικά μηνύματα των καιρών. Η πανδημία μάς δείχνει ξεκάθαρα ότι η υγεία των ανθρώπων είναι ένα με την υγεία του πλανήτη. Διαπερνώντας τη μέχρι σήμερα προστατευτική για τα οικοσυστήματα νομοθεσία, με διατάξεις που επιτρέπουν εξορύξεις πετρελαίων σε προστατευόμενες περιοχές, και αφαιρώντας το δικαίωμα γνώμης από δημοτικές αρχές περιοχών όπου θα γίνουν πετρελαϊκές έρευνες, η κυβέρνηση προσφέρει δώρα σε μια βιομηχανία που πνέει τα λοίσθια”.

Παράλληλα, το πολυνομοσχέδιο-εξπρές επιχειρεί να αλλάξει σχεδόν τα πάντα στην περιβαλλοντική νομοθεσία: το σύστημα έκδοσης περιβαλλοντικών αδειών, την προστασία των περιοχών Natura, τη διαχείριση αποβλήτων, διατάξεις για τους δασικούς χάρτες, κ.ά. Οι δύο οργανώσεις θα εντείνουν τις προσπάθειές τους μέχρι και την τελευταία στιγμή ώστε να απαλειφθούν ή να βελτιωθούν ουσιαστικά όλες οι προβληματικές διατάξεις του νομοσχεδίου, πέραν αυτών που αφορούν στις εξορύξεις. Περισσότερες πληροφορίες για τη συνολική κριτική και τις προτάσεις επί του νομοσχεδίου μπορείτε να βρείτε στις ιστοσελίδες των δύο οργανώσεων μέσα στις επόμενες ημέρες.

WWF Ελλάς και Greenpeace ζητούν από το Υπουργείο:

  • Να μην επιτρέψει στην πετρελαϊκή βιομηχανία να αλώσει κάθε περιβαλλοντική προστασία, στερώντας από τις τοπικές κοινωνίες το αυτονόητο δικαίωμα να έχουν λόγο και να αποσύρει άμεσα όλες τις διατάξεις για τις εξορύξεις από το συγκεκριμένο νομοσχέδιο.
  • Να βρει επιτέλους το πολιτικό σθένος να ακυρώσει τα σχέδια εξόρυξης υδρογονανθράκων στη χώρα, βάζοντας τέλος στο σήριαλ περιβαλλοντικού τρόμου που εκτυλίσσεται σε τεράστιες χερσαίες ή/και θαλάσσιες περιοχές της Ηπείρου, της Δυτικής Ελλάδας, της Πελοποννήσου, του Ιονίου και της Κρήτης.

Τι περιλαμβάνει Εμπλουτισμένο το περιβαλλοντικό νομοσχέδιο

Με επιμέρους βελτιώσεις και… 63 άρθρα περισσότερα από αυτά που είχαν δοθεί στη διαβούλευση κατατέθηκε χθες στη Βουλή το πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος περί εκσυγχρονισμού της περιβαλλοντικής νομοθεσίας. Το νομοθέτημα διατηρεί τον βασικό κορμό των αμφιλεγόμενων ρυθμίσεων για την περιβαλλοντική αδειοδότηση και το σύστημα διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών με κάποιες αλλαγές. Εμπλουτίζεται δε με την προσθήκη διατάξεων, άλλες με θετικό πρόσημο και άλλες όχι, για πολεοδομικά ζητήματα (όπως την απελευθέρωση του ορίου των 100 κλινών στα ξενοδοχεία του Ψυρρή και Μεταξουργείου), χωροταξικά ζητήματα (όπως την θέσπιση μεγαλύτερης ευελιξίας στην ιεραρχία του σχεδιασμού, δηλαδή την έμμεση κατάργησή της), το κτηματολόγιο, τα αυθαίρετα, τη διαχείριση απορριμμάτων και την αδειοδότηση των ΑΠΕ.

Σε σχέση με το κείμενο που είχε προ μηνός δοθεί σε διαβούλευση:

– Η μείωση του ρόλου της περιβαλλοντικής αδειοδότησης, με την περαιτέρω σύντμηση των διαδικασιών, την αύξηση της χρονικής διάρκειας ισχύος της και τον περιορισμό των προϋποθέσεων για την τροποποίησή της παραμένει και στο τελικό σχέδιο νόμου. Ειδικά για το θέμα των ιδιωτών αξιολογητών, που μπορεί να αναλαμβάνουν αντί για το δημόσιο μέρος της διαδικασίας περιβαλλοντικής αδειοδότησης (ρύθμιση που δέχθηκε, όχι αδίκως, αρκετή κριτική) το υπουργείο προχώρησε σε ορισμένες μικρές αλλά σημαντικές βελτιώσεις. Για παράδειγμα, ο ιδιώτης δεν θα επιλέγεται από την εταιρεία που θέλει να αδειοδοτηθεί αλλά από το ΥΠΕΝ με κλήρωση (σε ένα μητρώο) και δεν θα πληρώνεται απευθείας από την εταιρεία, αλλά μέσω του υπουργείου. Επιπλέον, η αξιολόγηση των γνωμοδοτήσεων που κατατίθενται παραμένει κατά βάση στο ΥΠΕΝ. Μια δυσάρεστη προσθήκη είναι η πρόβλεψη ότι η περιβαλλοντική αρχή δεν θα έχει αρμοδιότητα ελέγχου του ιδιοκτησιακού καθεστώτος της έκτασης στην οποία θα πραγματοποιηθεί η υπό αδειοδότηση επένδυση – μέχρι σήμερα το Δημόσιο είχε προστατευθεί από αρκετές κακοτοπιές (λ.χ. διακατεχόμενες εκτάσεις) χάρη στη σχολαστικότητα της υπηρεσία του ΥΠΕΝ.

– Αφαιρέθηκε (ορθώς) η πρόβλεψη ότι οι φορείς περιβαλλοντικών ελέγχων μπορούν να ελέγχουν μόνο συγκεκριμένες κατηγορίες έργων, ανάλογα με το επίπεδο της Διοίκησης στο οποίο ανήκουν.

– Στη διαδικασία αδειοδότησης των ΑΠΕ υπηρξε μια μάλλον προβληματική προσθήκη: ότι οι «περιοχές αποκλεισμού» (αυτές δηλαδή στις οποίες δεν επιτρέπονται οι ΑΠΕ) λαμβάνονται υπόψη μόνο εφόσον έχουν οριοθετηθεί κατά συγκεκριμένο τρόπο και η οριοθέτηση έχει αναρτηθεί στο γεωπληροφοριακό σύστημα του φορέα αδειοδότησης. Τέτοια πληροφορία είναι αμφίβολο αν υπάρχει διαθέσιμη με αυτό τον τρόπο στο υπουργείο Περιβάλλοντος για τις προστατευόμενες περιοχές, τη γη υψηλής παραγωγικότητας κλπ, επομένως πρόκειται για έμμεση «παράκαμψη» των απαγορεύσεων. 

– Η νέα δομή που προτείνει το υπουργείο Περιβάλλοντος για την αναδιάρθρωση του συστήματος των προστατευόμενων περιοχών διατηρείται (ένας κεντρικός φορέας με 24 μονάδες διαχείρισης και κατά τόπους επιτροπές). Ωστόσο υπάρχουν ορισμένες βελτιώσεις: για παράδειγμα στους πόρους τους εντάσσονται έσοδα από ΑΠΕ, από μισθώσεις αιγιαλών και πρόστιμα. Επίσης οργανώνεται καλύτερα η μετάβαση από το σημερινό στο νέο σύστημα: για παράδειγμα, η έναρξη λειτουργίας του νέου φορέα θα γίνει αφού ξεκινήσει η στελέχωσή του, ενώ οι εργαζόμενοι στους φορείς θα μεταφερθούν αυτοδικαίως στο νέο φορέα.

– Από τις προσθήκες στο σύστημα χρήσεων γης αφαιρούνται δάση και μνημεία (που προφανώς είχαν προστεθεί από λάθος ή υπερβάλλοντα ζήλο), ωστόσο διατηρείται η δυνατότητα λειτουργίας μεταλλείων και εξορύξεων υδρογονανθράκων σε όλες τις προστατευόμενες περιοχές πλην του πυρήνα. Μάλιστα ειδικά για τους υδρογονάνθρακες δίνεται η δυνατότητα ερευνών μέσα σε δημόσιες ή δημοτικές εκτάσεις χωρίς καμία άδεια, με μια απλή κοινοποίηση.

– Εξαιρούνται από τους δασικούς χάρτες (εκτός από τους αναδασμούς) και εγκαταστάσεις βιομηχανίας ή τουρισμού, ακόμα και αν δεν είχαν νόμιμη άδεια αλλά κάποιο άλλο πληροφοριακού τύπου έγγραφο από δασαρχείο. Ορίζεται αναστολή ισχύος των δασικών χαρτών στις περιοχές που επιδοτούνται από τον ΟΠΕΚΕΠΕ μέχρι να εξεταστούν οι αντιρρήσεις.

– Η επέκταση του μέτρου της πλαστικής σακούλας θα γίνει από 1.1.21 (αντί 1.9.20)

Νέες διατάξεις

Oσον αφορά τις νέες διατάξεις του σχεδίου νόμου:

– Γίνεται υποχρεωτική από 31.12.2022 η χωριστή συλλογή των βιοαποβλήτων. Όλες οι επιχειρήσεις μαζικής εστίασης και τα καταστήματα που σχετίζονται με την πώληση λαχανικών ή φαγητού πρέπει άμεσα να κάνουν χωριστή συλλογή, αν υπάρχει στο δήμο καφέ κάδος.

– Σε Κυκλάδες, Δωδεκάνησα και Ιόνια νησιά συστήνονται υποχρεωτικά διαβαθμιδικοί σύνδεσμοι (όπως στην Αττική) με τη συμμετοχή όλων των δήμων, υποκαθιστώντας τους ΦΟΣΔΑ μέσα σε ένα μήνα.

– Με μια ιδιάζουσα τροποποίηση της ιεραρχίας του πολεοδομικού σχεδιασμού (πρώτα τα συνολικά σχέδια, μετά τα περιφερειακά και τα τοπικά), ορίζεται ότι η ιεραρχία αυτή… είναι σχετική, «με περιθώρια ευελιξίας και ανάδρασης». Πρόκειται για μια προσθήκη που ουσιαστικά ακυρώνει ό,τι έχει απομείνει από την έννοια του χωροταξικού σχεδιασμού, εφόσον αυτός θα μπορεί να αλλάζει ή να λαμβάνεται υπόψην κατά το δοκούν του εκάστοτε υπουργού.

– Καταγείται ο περιορισμός των 100 κλινών για ξενοδοχεία στου Ψυρρή, την Ομόνοια και το Μεταξουργείο. Επίσης επιτρέπεται να υπάρχουν καταστήματα στα ισόγεια κτιρίων στο Εμπορικό Τρίγωνο, ανεξάρτητα από τη χρήση του υπόλοιπου κτιρίου.

– Δίνεται δυνατότητα επέκτασης εμφυαλωτηρίων νερού μέσα σε δασικές εκτάσεις.

– Θα δίνονται αυτόματα μέχρι τον Σεπτέμβριο οικοδομικές άδειες για μεγάλα κτίρια (ως μέτρο για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού).

– Επαναφέρεται η έκπτωση για νομιμοποίηση αυθαιρεσιών σε παραδοσιακούς οικισμούς και διατηρητέα.

– Παρατείνεται εκ νέου έως τις 30.4.21 η προθεσμία σε επιχειρήσεις που εγκαταστάθηκαν παράνομα σε δημόσιες δασικές εκτάσεις για να πάρουν έγκριση επέμβασης, ενώ μνέχρι τότε αναστέλλονται οποιεσδήποτε κυρώσεις.


ΠΑΣΚΚΕΔΙ

Πανελλήνιο Σωματείο Καταστημάτων και Καταναλωτών Εστίασης και Διασκέδασης. Εξειδικευμένο portal ενημέρωσης για τον κλάδο της Εστίασης και τους καταναλωτές.


ΚΑΛΕΣΤΕ ΜΑΣ