Τι πρέπει να γνωρίζουν οι εργαζόμενοι για την ετήσια άδεια

11 Ιουλίου, 2018
Τι πρέπει να γνωρίζουν οι εργαζόμενοι για την ετήσια άδεια
Ο εργοδότης είναι υποχρεωμένος να χορηγήσει την ετήσια άδεια μέχρι τη λήξη του ημερολογιακού έτους, ακόμα κι αν δεν τη ζητήσει ο εργαζόμενος.

Τι πρέπει να γνωρίζουν οι εργαζόμενοι για την ετήσια άδεια

Ο εργοδότης είναι υποχρεωμένος να χορηγήσει την ετήσια άδεια μέχρι τη λήξη του ημερολογιακού έτους, ακόμα κι αν δεν τη ζητήσει ο εργαζόμενος.

Το πότε είναι αποτέλεσμα συμφωνίας εργοδότη- εργαζόμενου. Θα πρέπει το αίτημα του εργαζόμενου πάντως να ικανοποιηθεί μέσα σε δυο μήνες από την υποβολή του.

Αυτή δεν μεταφέρεται και αν δεν δοθεί ο παραβάτης εργοδότης υπόκειται στις προβλεπόμενες κυρώσεις. Επίσης, είναι άκυρη οποιαδήποτε συμφωνία εργοδότη-εργαζόμενου ο τελευταίος, αν και έχει λάβει τις αποδοχές αδείας- να εργαστεί κατά τη διάρκειά της ακόμα και του καταβληθεί επιπλέον μισθός.

Πάντως, από το νόμο επιβάλλεται το μισό τουλάχιστο του προσωπικού της επιχείρησης να πάρει την άδειά του κατά τη θερινή περίοδο (1η Μαίου-30 Σεπτεμβρίου)

Ο Ν. 4093/2012-περ. 3 της υποπαρ. ΙΑ.14 του άρθρου πρώτου, επιτρέπει την κατάτμηση της άδειας σε δυο περιόδους μέσα στον χρόνο. Η πρώτη περίοδος, όμως, δεν μπορεί να είναι μικρότερη από 6 εργάσιμες ημέρες επί εξαημέρου εβδομαδιαίας εργασίας και από 5 εργάσιμες ημέρες επί πενθημέρου ή δώδεκα (12) εργάσιμων ημερών εάν πρόκειται για ανήλικο εργαζόμενο.

Επιτρέπεται, όμως, η κατάτμηση της αδείας και σε περισσότερες από 2 περιόδους. Η διαδικασία αυτή, η οποία προβλέπει έγγραφη αίτηση του εργαζομένου θα πρέπει να περιλαμβάνει την χορήγηση ενιαίου τμήματος αδείας 10 εργασίμων ημερών σε 5νθήμερο ή 12 εργάσιμων ημερών σε 6ήμερο εβδομαδιαία εργασία ή 12 εργασίμων ημερών, εάν πρόκειται για ανήλικο εργαζόμενο.

Επίσης, σε περιπτώσεις επιχειρήσεων που παρουσιάζουν, σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο του έτους, μεγάλη σώρευση εργασίας –εποχιακές ο εργοδότης μπορεί, με απόφασή του, να χορηγεί την άδεια σε οποιοδήποτε χρονικό σημείο του ημερολογιακού έτους κατά το οποίο έχει μειωθεί η δουλειά.

Η συγκεκριμένη απόφαση του εργοδότη για τη χορήγηση του τμήματος αδείας των δυο (2) εργάσιμων εβδομάδων, καθώς και η αίτηση του εργαζομένου για κατάτμηση αδείας δεν απαιτούν έγκριση από την Επιθεώρηση Εργασίας, αλλά διατηρούνται για 5 έτη στην επιχείρηση και είναι στην διάθεση των Επιθεωρητών Εργασίας.

Ομαδική χορήγηση άδειας: Το σύστημα της ομαδικής χορήγησης των αδειών στο προσωπικό δεν προβλέπεται από τη νομοθεσία, αλλά και δεν απαγορεύεται. Στηρίζεται δε στην καλή πίστη (άρθρο 288 ΑΚ), στην οποία προσκρούει η τυχόν άρνηση του μισθωτού να πάρει την άδειά του κατά την περίοδο που η επιχείρηση διακόπτει τη λειτουργία της, ενώ κι ο εργοδότης θα πρέπει να προγραμματίσει έγκαιρα την ομαδική χορήγηση των αδειών κατά το διάστημα 1η Μάιου μέχρι 30η Σεπτεμβρίου.

Πως υπολογίζεται η άδεια

Ο εργαζόμενος, ανάλογα με τα χρόνια, που απασχολείται στην επιχείρηση, δικαιούται και αντίστοιχο αριθμό ημερών αδείας.

Το πρώτο έτος υπολογίζεται αναλογικά 20/12 ανά μήνα μέχρι εξαντλήσεως συνολικών ημερών αδείας ή 2 ημέρες

Το δεύτερο έτος παίζει ρόλο το χρονικό σημείο, που συμπληρώνει το πρώτο ημερολογιακό έτος εργασίας. Η αναλογία της άδειας υπολογίζεται εκ νέου, όπως και κατά το πρώτο ημερολογιακό έτος, με βάση τις 20 ημέρες επί πενθημέρου και τις 24 ημέρες επί εξαημέρου. Όταν συμπληρωθεί ο πρώτος χρόνος εργασίας, η άδεια επαυξάνεται κατά μία εργάσιμη ημέρα.

Το τρίτο έτος και μετά θεμελιώνει πλήρες δικαίωμα χορήγησης αδείας. και σε κάθε χρονικό σημείο του έτους. Η άδεια αυτή, θα φθάσει τις 22 ημέρες επί πενθημέρου και τις 26 επί εξαημέρου, εάν έχουν συμπληρωθεί 2 έτη απασχόλησης εντός του τρίτου αυτού ημερολογιακού έτους.

Οι μισθωτοί με προϋπηρεσία τουλάχιστον 10 έτη στον ίδιο ή 12 έτη σε οποιοδήποτε εργοδότη δικαιούνται 25 εργάσιμες ημέρες άδειας σε 5νθήμερο απασχόληση, ή 30 εργάσιμες ημέρες άδειας, για όσους είναι σε 6ήμερο.

Επίσης, μετά τη συμπλήρωση 25ετούς υπηρεσίας ή προϋπηρεσίας δικαιούνται 1 εργάσιμη ημέρα παραπάνω, δηλ. 26 ημέρες για τους εργαζόμενους με 5ήμερο και 31 ημέρες για τους εργαζόμενους με 6ήμερο.

Αντίστοιχα, ο εργαζόμενος δικαιούται αποζημίωση μη ληφθείσης αδείας σε περίπτωση καταγγελίας της σύμβασης πριν λάβει την ετήσια άδεια.

Χορήγηση ετήσιας άδειας σε περίπτωση διαλείπουσας και εκ περιτροπής εργασίας

Κατόπιν ειδικής συμφωνίας με τον εργοδότη και οι μισθωτοί που εργάζονται με το σύστημα της διαλείπουσας ή εκ περιτροπής εργασίας (με ενδιάμεσες ή περιοδικές διακοπές) μπορούν να λάβουν άδεια, εφόσον συμπληρώσουν 12 μήνες σχέση εργασίας (και όχι συνεχή απασχόληση) στον ίδιο εργοδότη. Η άδεια αυτή είναι ίση με το 1/12 της άδειας που δικαιούται ένας συνεχώς εργαζόμενος, για κάθε μήνα απασχόλησης από την ημέρα της πρόσληψής του (αν πρόκειται για άδεια που χορηγείται για πρώτη φορά) ή από την ημέρα που πήρε την προηγούμενη άδεια.

Για τον υπολογισμό της άδειας αυτής σαν μήνας προσμετρώνται 25 ημέρες απασχόλησης. (τυχόν κλάσμα που υπερβαίνει τη μισή μέρα στρογγυλοποιείται σε ολόκληρη ημέρα

Υπολογισμός αποδοχών και επιδόματος αδείας και χρόνος καταβολής

Ο εργαζόμενος στη διάρκεια της άδειάς του δικαιούται τις αποδοχές που θα έπαιρνε αν εργαζόταν κανονικά με πλήρη απασχόληση συμπεριλαμβανομένων των επιδομάτων και οποιασδήποτε άλλης προσαύξησης.

Δικαιούται επίσης επίδομα αδείας, το οποίο είναι ίσο με τις αποδοχές των ημερών άδειας, με ανώτατο όριο μισό μισθό, για τους αμειβόμενους με μισθό ή τα 13 ημερομίσθια για τους αμειβόμενους με ημερομίσθιο.

Οι αποδοχές και το επίδομα αδείας καταβάλλονται στον εργαζόμενο στην αρχή της άδειας.

Εισφορές χρόνου αδείας

Οι αποδοχές αδείας και το επίδομα αδείας, που καταβάλλονται στους εργαζόμενους υπόκεινται σε εισφορές, όπως και οι λοιπές αποδοχές τους, γιατί με την άδεια δεν διακόπτεται η εργασιακή σχέση.

Αντίθετα, δεν υπόκειται σε εισφορές η αποζημίωση αδείας, όπως και η προσαύξηση 100% των αποδοχών της αδείας, η οποία φέρει το χαρακτήρα αποζημίωσης σε περίπτωση που ο εργαζόμενος δε λάβει την άδειά του, σε αντίθεση με το επίδομα αδείας το οποίο υπόκειται σε εισφορές.

Σημειώνουμε ότι υπόκειται σε εισφορές η αποζημίωση αδείας των εποχιακώς απασχολουμένων στα ξενοδοχεία.

Κυρώσεις για μη χορήγηση άδειας

α) Ποινικές: Ο παραβάτης τιμωρείται (άρθρο 5 παρ. 7 ΑΝ 539/45) με χρηματική ποινή και φυλάκιση μέχρι 6 μήνες και

β) Αστικές: Εφόσον ευθύνεται ο εργοδότης για τη μη χορήγηση της κανονικής άδειας και αφού διαπιστωθεί η παράλειψη αυτή από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Απασχόλησης, υποχρεούται να καταβάλει στον εργαζόμενο τις αντίστοιχες αποδοχές των ημερών της αδείας του αυξημένες κατά 100% Προκειμένου για εργαζόμενους σε Δημόσιο, ΟΤΑ και ΝΠΔΔ με σύμβαση ι.δ. σε αυτή την περίπτωση η αποζημίωση είναι ίση με τις αποδοχές της αδείας, προσαυξημένες όμως μόνο κατά 25%.

Παραγραφή: Η αξίωση του μισθωτού για τη χορήγηση της άδειας παραγράφεται μετά την παρέλευση 5ετίας (άρθ. 250 παρ. 17 ΑΚ), γιατί οι αποδοχές της θεωρούνται μισθός. Το ίδιο ισχύει και για την αξίωση της προσαύξησης 100%.

Απαγορεύεται, τέλος, η απόλυση του εργαζόμενου κατά τη διάρκεια της άδειας. Η απαγόρευση είναι απόλυτη και μια τέτοια απόλυση είναι άκυρη. Δεν έχει σημασία αν αυτή έγινε με υπαιτιότητα του εργοδότη ή του εργαζόμενου ή αν έγινε ακόμα και την τελευταία ημέρα της άδειας.

Τήρηση βιβλίου αδειών-Υποβολή Έντυπου Ε11 στο «ΕΡΓΑΝΗ»

Σύμφωνα με τον Ν.4254/2014 κάθε εργοδότης οφείλει να τηρεί ειδικό βιβλίο, το οποίο δύναται να είναι και σε μορφή μηχανογραφημένων σελίδων. Το ειδικό βιβλίο ή οι μηχανογραφημένες σελίδες πρέπει να φέρουν τα στοιχεία της επιχείρησης, την ένδειξη «Βιβλίο αδειών» και να περιλαμβάνει τις παρακάτω στήλες:

Ονοματεπώνυμο μισθωτών, ημερομηνία πρόσληψης, αριθμός δικαιούμενων ημερών αδείας, χρονολογία έναρξης και λήξης χορηγηθείσας αδείας, αποδοχές αδείας, επίδομα αδείας. Ειδικώς, οι αποδοχές αδείας και το επίδομα αδείας συμπληρώνονται στο σύνολό τους μέχρι το τέλος του σχετικού ημερολογιακού έτους λήψης της κανονικής άδειας.

Τα ανωτέρω στοιχεία πρέπει να είναι στη διάθεση των Επιθεωρητών Εργασίας του Σ.ΕΠ.Ε. που ασκούν τον έλεγχο και την εποπτεία της εφαρμογής του παρόντος.

β. Ο εργοδότης υποχρεούται να γνωστοποιεί ηλεκτρονικά στο πληροφοριακό σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ», εντός του μηνός Ιανουαρίου, στοιχεία των εργαζομένων που έλαβαν την ετήσια άδεια και το επίδομα αδείας κατά το προηγούμενο ημερολογιακό έτος.


ΠΑΣΚΚΕΔΙ

Πανελλήνιο Σωματείο Καταστημάτων και Καταναλωτών Εστίασης και Διασκέδασης. Εξειδικευμένο portal ενημέρωσης για τον κλάδο της Εστίασης και τους καταναλωτές.


ΚΑΛΕΣΤΕ ΜΑΣ