Η καραντίνα «έθρεψε» τα φυτικά τρόφιμα. Στο εξωτερικό, αλλά και στην Ελλάδα, ανέβηκαν κατακόρυφα οι πωλήσεις φυτικών τροφίμων κατά τη διάρκεια του lockdown λόγω της πανδημίας.

του Γεράσιμου Φωκά

Έρευνες που πραγματοποιήθηκαν την περίοδο της καραντίνας τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ευρώπη έδειξαν κατακόρυφη αύξηση των πωλήσεων στα φυτικά τρόφιμα. Στην Αμερική, στα μέσα Μαρτίου, οι πωλήσεις λιανικής φυτικών τροφίμων και vegan γευμάτων ξεπέρασαν σε ρυθμό ακόμη και το σύνολο των πωλήσεων στα τρόφιμα. Συγκεκριμένα, οι πωλήσεις φυτικών τροφίμων αυξήθηκαν κατά 90% σε σχέση με πέρυσι, ενώ το ποσοστό αύξησης στο σύνολο των τροφίμων ήταν στο 70%.

Το φαινόμενο αυτό συνεχίστηκε και τον Απρίλιο, καθώς κορυφωνόταν ταυτόχρονα η ανησυχία για την πανδημία. Ο κλάδος των φυτικών τροφίμων είδε τις πωλήσεις να αυξάνονται περαιτέρω, κατά 27%, σε σχέση με το αμέσως προηγούμενο διάστημα. Αναλυτές τονίζουν ότι η συμπεριφορά των καταναλωτών δείχνει ξεκάθαρα ότι στρέφονται σε μεγάλο βαθμό στις φυτικές τροφές, τάση που παραμένει ισχυρή και μετά την περίοδο του πανικού που προκλήθηκε εξαιτίας του κορωνοϊού.

Τα δεδομένα δείχνουν πως εξαπλώνεται η κατηγορία των λεγόμενων flexitarians

Σημαντική άνοδο γνώρισαν και τρόφιμα που απευθύνονται, κυρίως, σε vegans, όπως το εναλλακτικό κρέας και το φυτικό τυρί, και μάλιστα αυτή η καταναλωτική τάση έδειχνε να μεγαλώνει από τα τέλη του προηγούμενου έτους, προτού καν ξεσπάσει η πανδημία κι επιβληθεί η καραντίνα. Τα δεδομένα αυτά δείχνουν πως εξαπλώνεται η κατηγορία των λεγόμενων flexitarians, των ανθρώπων δηλαδή που μπορεί να μην φτάνουν στη χορτοφαγία ή τον βιγκανισμό, αλλά επιθυμούν να περιορίσουν την κατανάλωση ζωικών προϊόντων, είτε πρόκειται για κρέας ή για γαλακτοκομικά, και να τα αντικαταστήσουν με φυτικές τροφές.

«Πρωταθλητής» το εναλλακτικό κρέας

Στο εξωτερικό, τη μεγαλύτερη «κούρσα» έκανε το εναλλακτικό κρέας, καθώς οι πωλήσεις αυξήθηκαν στα μέσα Μαρτίου κατά 148% συγκριτικά με πέρυσι. Η τάση συνεχίστηκε και το επόμενο διάστημα, με ποσοστό 61%. Βεβαίως, στην περίοδο «πανικού», που όλοι έτρεχαν να στοκάρουν τρόφιμα για την καραντίνα, αυξήθηκαν κατακόρυφα κι οι πωλήσεις κρέατος, ωστόσο η ζήτηση ήταν κατά 50% μικρότερη σε σχέση με το εναλλακτικό κρέας. Η ψαλίδα μέσα στον Απρίλιο μεγάλωσε ακόμη περισσότερο υπέρ του εναλλακτικού κρέατος και αυτό δεν αφορούσε μόνο τις προτιμήσεις των καταναλωτών, αλλά και τις ελλείψεις που παρουσιάστηκαν στην αγορά των ΗΠΑ, καθώς μπήκε «λουκέτο», λόγω κορωνοϊού, σε όλες τις μεγάλες βιομηχανικές μονάδες επεξεργασίας κρέατος.

Στα κατεψυγμένα προϊόντα, η τάση ήταν ακόμη πιο έντονη, αφού οι πωλήσεις κατεψυγμένου εναλλακτικού κρέατος εκτοξεύθηκαν, σημειώνοντας άνοδο 241% και συνέχισαν να αυξάνονται και κατά την μετέπειτα περίοδο κατά 113%. Αντίστοιχα, και οι πωλήσεις στο φυτικό τυρί αυξήθηκαν κατά 95% στα μέσα Μαρτίου και η αύξηση συνεχίστηκε και τις επόμενες τέσσερεις εβδομάδες, με το ποσοστό να φθάνει στο 54%. Η ίδια ακριβώς τάση παρατηρήθηκε και σε χώρες της Ευρώπης όπου πραγματοποιήθηκαν ανάλογες καταναλωτικές έρευνες. Ειδικότερα στη Βρετανία και την Ισπανία, το ένα τρίτο των καταναλωτών αύξησε κατά τουλάχιστον 25% τα φυτικά γεύματα στη διατροφή του.

Αναζητούν υγιεινές τροφές

Η τάση προς τα φυτικά τρόφιμα, όπως προαναφέρθηκε, υπήρχε και προτού ξεσπάσει η πανδημία, όμως με τα γεγονότα που προκάλεσε η εξάπλωση του κορωνοϊού, οι πωλήσεις γνώρισαν κατακόρυφη άνοδο. Σε αυτές τις επιλογές, οπωσδήποτε, έπαιξε ρόλο η αγωνία για την πανδημία κι ότι οι καταναλωτές αναζητούσαν κι αναζητούν υγιεινές τροφές που βοηθούν τον οργανισμό και το ανοσοποιητικό σύστημα. Το 2019 η αγορά των φυτικών τροφίμων στις ΗΠΑ έφθασε σε αξία τα 5 δισεκατομμύρια δολάρια, σημειώνοντας άνοδο 11,4% σε σύγκριση με το 2018, τη στιγμή που συνολικά ο κλάδος των τροφίμων ανέβηκε κατά 2,2%.

Τα δεδομένα στην Ελλάδα

Ας δούμε, όμως, τι συνέβη στην Ελλάδα. Στη χώρα μας, οι καταναλωτικές έρευνες ήταν επί του συνόλου των προϊόντων, και ως εκ τούτου «πρωταθλητές» στις πωλήσεις βγήκαν τα απολυμαντικά, τα αντισηπτικά και βεβαίως το χαρτί υγείας. Μάλιστα, το φαινόμενο με το χαρτί υγείας φάνηκε να ήταν σαν αυθόρμητη αντίδραση σχεδόν σε όλες τις δυτικές κοινωνίες, όπου πάρα πολλοί άνθρωποι για κάποιον άγνωστο λόγο ένιωσαν την ανάγκη να στοκάρουν μεγάλες ποσότητες από το συγκεκριμένο προϊόν.

Στην Ελλάδα, η αύξηση στις πωλήσεις των οσπρίων ανήλθε σχεδόν στο 139%

Επιστρέφοντας στο κομμάτι των τροφίμων, και οι Έλληνες καταναλωτές φαίνεται να είναι στα χνάρια των υπόλοιπων χωρών κατά κάποιον τρόπο. Στην Ελλάδα, το εναλλακτικό κρέας ακόμη δεν έχει δυναμική παρουσία στις αλυσίδες λιανικής, όπως έχει στις ΗΠΑ και σε άλλες χώρες της Ευρώπης. Στη διάρκεια της καραντίνας επικράτησε, όμως, και εδώ η τάση για τροφές υγιεινές που βοηθούν τον οργανισμό. Έτσι, πρώτα απ’ όλα, τον Μάρτιο υπήρξε σημαντική άνοδος στις πωλήσεις φυτικών ροφημάτων, με το ποσοστό να υπολογίζεται στο 15% με 20%. Σε αυτό έπαιξαν ρόλο και τα δημοσιεύματα που κατέκλυσαν το διαδίκτυο εκείνο το διάστημα και υποστήριζαν ότι τα ζεστά ροφήματα καταπολεμούν τον κορωνοϊό εν τη γενέσει του.

Επίσης, αυξήθηκαν οι πωλήσεις, όπως ήταν αναμενόμενο, στα ζυμαρικά όλων των ειδών, το ρύζι, τα αλεύρια, καθώς αποτελούν και τα συνήθη προϊόντα, όταν κάποιος επιθυμεί να αποθηκεύσει τρόφιμα για μεγάλο διάστημα. Αφού πέρασε, όμως, το πρώτο κύμα του «πανικού» που προκάλεσε η πανδημία, οι περισσότεροι επέλεξαν να ακολουθήσουν πιο υγιεινά βήματα στη διατροφή τους. Αυξήθηκε η κατανάλωση των φρούτων και των λαχανικών, ιδιαιτέρως των πορτοκαλιών. Εδώ, προφανώς, έχουμε να κάνουμε και πάλι με το θέμα της πανδημίας, καθώς κυκλοφορούσε έντονα η πληροφορία – και από έγκυρες πηγές – ότι η βιταμίνη C βοηθά στην καταπολέμηση του κορωνοϊού. Τα αυγά ήταν ακόμη ένα είδος που γνώρισε άνοδο στις πωλήσεις, ως μια τροφή που είναι θρεπτική και χρησιμοποιείται σε πολλές κι εύκολες συνταγές.

Τα σπόρια είχαν την τιμητική τους

Η έκπληξη στα ελληνικά δεδομένα ήταν η «θραύση» που έκαναν οι ξηροί καρποί και κυρίως ο πασατέμπος, ο ηλιόσπορος κι οι σπόροι καλαμποκιού για ποπ κορν. Οι ατελείωτες ώρες που περνούσαν πολλοί από εμάς μπροστά σε μια οθόνη κατά τη διάρκεια της καραντίνας φαίνεται πως έπαιξαν σημαντικό ρόλο για αυτή την τάση. Για να κατανοήσουμε το μέγεθος, η αύξηση των πωλήσεων στα συγκεκριμένα προϊόντα ήταν στο 100% σε σύγκριση με την περυσινή περίοδο. Τέλος, το σημείο που φαίνεται να έρχεται να δέσει απόλυτα με την εικόνα του εξωτερικού ήταν η αύξηση στις πωλήσεις των οσπρίων που ανήλθε σχεδόν στο 139% συγκριτικά με το 2018.

Οι αιτίες πίσω από αυτή τη στροφή προς τα φυτικά τρόφιμα είναι πολλές. Σε κάποιες περιπτώσεις – όχι τόσο στην Ελλάδα όσο στο εξωτερικό – έπαιξε ρόλο το γεγονός ότι ο κορωνοϊός ξεκίνησε από μία αγορά πώλησης ζωντανών ζώων στην Κίνα. Το κυρίαρχο, όμως, είναι η προσπάθεια βελτίωσης της υγείας, της φυσικής κατάστασης και του ανοσοποιητικού συστήματος, ώστε αν τυχόν προσβληθεί ο οργανισμός από τον Covid-19 να μπορεί να τον αντιμετωπίσει, χωρίς δυσάρεστες εξελίξεις.

Οι απαραίτητες κινήσεις για κάθε εστιατόριο

Αυτό είναι και το σημείο στο οποίο πρέπει να εστιάσει μια επιχείρηση μαζικής εστίασης. Να ειπωθεί για πολλοστή φορά πως η τάση για τροφές που συνδέονται με τις λέξεις υγεία κι ευεξία γνώριζε άνοδο και προτού ξεσπάσει η πανδημία. Ο κορωνοϊός, απλώς, επιτάχυνε τις εξελίξεις γύρω από αυτό το ζήτημα. Οι καταναλωτές αναζητούν, πλέον, τροφές γευστικές μεν, αλλά και υγιεινές. Η προσφορά τέτοιων επιλογών στο μενού είναι πια απαραίτητη σε όλες τις επιχειρήσεις εστίασης ανεξαιρέτως.

Τέλος, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι μπορεί προς το παρόν να μην έχουν έντονη παρουσία στα ράφια των σούπερ μάρκετ προϊόντα όπως το εναλλακτικό κρέας, αλλά στο όχι και τόσο μακρινό μέλλον αυτό αναμένεται να αλλάξει. Ήδη υπάρχουν ελληνικές εταιρείες που παράγουν τέτοια τρόφιμα. Ορισμένα εξ αυτών απευθύνονται σε μεγαλύτερο βαθμό στην αγορά εστίασης, παρά στη λιανική, ακριβώς για να δοθεί η δυνατότητα στις επιχειρήσεις να προσφέρουν περισσότερες επιλογές στους πελάτες τους. Επιπλέον, οι συνθήκες που δημιούργησε η πανδημία αφήνουν πίσω τους μια κατάσταση όπου τίποτα πια δεν είναι όπως πριν, ιδιαίτερα σε έναν κλάδο όπως η μαζική εστίαση.

Πέρα από όλα τα μέτρα υγιεινής κι ασφάλειας που πρέπει να λαμβάνονται ώστε να αισθάνονται οι πελάτες ασφαλείς, είναι εξίσου σημαντικό να τους προσφέρονται κι επιλογές που θα ανταποκρίνονται στα πρότυπα υγείας, ευεξίας και καλής διατροφής.

ΠΗΓΗ